در مصحف خود نوشته بود[1] مگر اين كه گفته شود معوذتين در مصحف ابن مسعود به شكل مجزى و متمايزى نوشته شده بودند تا آن كه با آيات قرآن تفاوت داشته باشند.

تكفير منكرين معوذتين‌

در مقابل ادعاى ابن مسعود و مانند آن، ادعاى يزيد بن هارون قرار دارد كه مى‌گويد:

معوذتين مانند «بقره» و «آل عمران» مى‌باشند و هر كه گمان برده است كه معوذتين از قرآن نيستند به خداوند بزرگ كفر ورزيده است‌[2] به او گفتند: درباره ادعاى ابن مسعود چه مى‌گويى؟ يزيد گفت: مسلمانان اتفاق دارند بر آن كه ابن مسعود قبل از جمع و حفظ تمام قرآن درگذشت‌[3]. البته ادعاى اجماع و اتفاق در اين مورد حق‌كشى درباره ابن مسعود است و اين مطلب با مراجعه به روايات قبل آشكار مى‌گردد.

تلاش ناموفق‌

كسانى در صدد برآمده‌اند كار ابن مسعود را بدين گونه توجيه كنند كه بگويند: ابن مسعود چون كاملا سوره‌هاى «معوذتين» را از حفظ داشت و احتمال فراموشى آنها را نمى‌داد لذا آنها را در مصحف ننوشت همان‌طوركه سوره حمد را ننوشته بود و مطمئن بود هرگز آنها را فراموش نخواهد كرد. به اين توجيه چنين پاسخ داده‌اند كه: ابن مسعود سوره‌هاى: توحيد، كوثر، و نصر را در مصحف خود نوشته بود در حالى كه يقينا آنها را از حفظ داشت و ترسى از فراموش كردن آنها نداشت‌[4].

ليكن ما مى‌گوييم به فرض كه ابن مسعود به خاطر يك شبهه نادرست از نوشتن «معوذتين» خوددارى كرد هيچ لطمه‌اى به قرآن نمى‌زند چون مصحف ابن مسعود يك مصحف شخصى است. به خصوص ادعاى اجماع و اتفاق نظر درباره قرآن بودن‌

[1] البحر الزخار، ج 2، ص 249. و جواهر الاخبار و الآثار، در حاشيه البحر الزخار.

[2] نووى در« شرح المهذب» مى‌گويد: مسلمانان بر اين مطلب اجماع دارند. رك: شرح الشفاء قارى، ج 2، ص 315. و المحلى، ج 1، ص 13.

[3] الجامع لاحكام القرآن، ج 1، ص 53.

[4] الجامع لاحكام القرآن، ج 20، ص 251.