همچنين در سوره اعلى: صُحُفِ إِبْراهِيمَ‌ خوانده است.

و در باقى موارد «ابراهيم» را با ياء به صورت معمول خوانده است‌[1].

14- آيه شريفه: يُضاعَفْ لَهَا الْعَذابُ ضِعْفَيْنِ‌[2] ابو عمرو مى‌خواند: «يضعّف لها العذاب» به تشديد «عين» با ياء و نائب فاعل بودن عذاب. وى در توجيه قرائت خود مى‌گفت: تنها اين كلمه را با تشديد خوانده‌ام آنهم بخاطر ما بعد آن: «ضعفين».

اما ابن عامر و ابن كثير: «نضعّف»- متكلم و معلوم- با نصب عذاب بنا بر مفعوليت و فاعل بودن «اللّه» قرائت مى‌كردند. نافع و اهل كوفه قرائت مى‌كردند:

«يضاعف ...»[3].

15- ابو عمرو، ابن كثير، ابن عامر و ابو بكر قرائت مى‌كردند: «فناداها (من) تحتها الّا تحزنى»[4] يعنى كسى كه زير پاى مريم بود او را مورد خطاب قرار داد. و به تعبير ديگر عيسى مريم را مخاطب قرار داد. دليل اين قرائت، روايتى است منقول از ابى بن كعب كه گفت: كسى كه با مريم سخن گفت همان جنينى بود كه در شكم داشت.

اما ديگران: من تحتها- با كسر ميم و تاء- خوانده‌اند. يعنى جبرئيل مريم را مخاطب قرار داد. دليل اين قرائت روايت ابن عباس است كه گفت: «من تحتها» يعنى جبرئيل. و عيسى سخن نگفت تا وقتى كه مريم وى را به نزد قوم خود برد. و عيسى در آن هنگام آغاز به سخن كرد.

ديگران از جمله حسن بصرى گفته‌اند: «من تحتها» يعنى عيسى مريم را مخاطب قرار داد. ليكن كسر «من» اعم از عيسى و جبرئيل است. و احتمال اين كه منادى عيسى باشد يا جبرئيل هر دو وجود دارد[5].

سخن آخرمان‌

كسى كه با دقت به تصفح كتب قرائات، خصوصا دو كتاب: حجة القراءات (حدود

[1] همان مدرك، ص 113. و 114.

[2] سوره احزاب، آيه 30.

[3] حجة القراءات، ص 575. و الكشف، ج 2، ص 198.

[4] سوره مريم، آيه 24.

[5] حجة القراءات، ص 441 و 443. و الكشف، ج 1، ص 86 و 87.