خود نوشت: (و صلاة العصر)[1]. همين قضيه به ام سلمه‌[2] و عايشه‌[3] نسبت داده شده است.

نكته قابل ذكر آن است كه اين افزايش «صلاة العصر» همچنان در مصحف عايشه باقى ماند[4] و وى اصرار داشت كه اين قسمت در زمان پيامبر- ص- در قرآن بوده است‌[5].

17- ابن عباس، ابن عمرو ابن مسعود، قرائت مى‌كردند: «فطلقوهن ل (قبل) عدتهن‌[6]».

18- قرائتى از امام رضا- ع- مروى است از آية الكرسى به اين صورت: «له ما فى السماوات و الارض (و ما تحت الثرى عالم الغيب و الشهادة الرحمن الرحيم)[7]». ظاهرا مقصود امام تفسير و بيان آيه است.

19- از بجالة تميمى منقول است كه گفت: عمر مصحفى را در دامان غلامى در مسجد ديد كه در آن نوشته شده بود: «... النبى أولى بالمؤمنين من انفسهم (و هو ابوهم) ...» عمر به غلام دستور داد آن زيادى را پاك كند. اما او خوددارى كرد و گفت: اين زيادى در مصحف ابى بن كعب هم هست. عمر از ابى پرسيد. و ابى در پاسخ گفت: «من كارم پرداختن به قرآن است و تو گشتن و بهم زدن بازارها».

قرائت آيه به صورت فوق از ابن عباس، مجاهد، عكرمه و ابن مسعود هم نقل شده است‌[8] حتما افزودن كلمه «و هو ابوهم» توسط ابى در مصحف از قبيل تفسير مزجى بوده‌

[1] المصنف/ عبد الرزاق، ج 1، ص 578. و از: الدر المنثور، ج 1، ص 302. كنز العمال، ج 2، ص 238.

فتح البارى، ج 8. ص 148 به نقل از: مالك و ابن جرير. موطأ، ج 1، ص 158. و مشكل الآثار، ج 3، ص 9.

[2] المصنف/ صنعانى، ج 1، ص 579. فتح البارى، ج 8، ص 148 به نقل از: ابن المنذر.

[3] مسند احمد، ج 6، ص 178. فتح البارى، ج 8 ص 147 به نقل از: مسلم و احمد. همچنين رك:

كنز العمال، ج 2، ص 239. موطأ، ج 2، ص 157 و 158. و مشكل الآثار، ج 3، ص 8.

[4] المصنف/ صنعانى، ج 1، ص 578. و كنز العمال، ج 2، ص 239.

[5] همان مدرك و به نقل از: الدر المنثور، ج 1، ص 302.

[6] المصنف/ صنعانى، ج 6، ص 303، 304، 310. و در حاشيه همان به نقل از: سعيد بن منصور و به نقل از سنن بيهقى، ج 7، ص 325. و صحيح مسلم، ج 2، ص 477.

[7] تفسير قمى، ج 1، ص 84.

[8] المصنف/ صنعانى، ج 10، ص 181. مقدمه تفسير البرهان، ص 42 به نقل از: المصنف. بحار، ج 89، ص 63. محاضرات الادباء، ج 2، جزء 4 ص 434. كنز العمال، ج 2، ص 360 به نقل از: مستدرك حاكم و سعيد بن منصور. الدر المنثور، ج 5، ص 183 به نقل از: اسحاق بن راهويه، حاكم، عبد الرزاق، سعيد بن منصور، ابن منذر، بيهقى در سنن، فريابى، ابن ابى شيبه، ابن ابى حاتم و ابن جرير. التمهيد فى علوم القرآن، ج 1، ص 360. كشاف، ج 3، ص 523. السنن الكبرى، ج 7. ص 691. و الجامع لاحكام القرآن، ج 14، ص 125 و 126.