من نمى‌گويم كه ما مى‌توانيم صادر كننده مواد غذايى باشيم. اما حد اقل مى‌توانيم در توليد محصولات كشاورزى و دامى به خودكفايى برسيم. تا كنون دولت براى توسعه روستايى، زحمتِ فراوان كشيده است؛ اما بايد بيش از اين به توسعه روستايى اهميت داده شود، تا از نظر توليد محصولات كشاورزى به خودكفايى برسيم.

چون آقاى رئيس جمهور محترم گفته‌اند كه افرادْ انتقادهاى خود را بيان كنند، من هم براى اينكه همه‌اش شعار نداده باشم، چند پيشنهاد به اين شرح خدمتتان عرض مى‌كنم.

1) جلوى وارداتِ اشياى لوكس و تجملى را بگيريد. (تكبير نمازگزاران)

2) اولويت و محور توسعه كشور را بر توسعه كشاورزى قرار دهيد و صنعت نيز به صورت خدمتگزار و مكملِ كشاورزى پيشرفت كند. چه ايرادى دارد كه كشور ما نيز مانند دانمارك، استراليا و ... اقتصاد خود را با توليد محصولات كشاورزى و دامى اداره كند؟

هر چند ما در بلند مدت ان شاءالله بايد برنامه توسعه صنعتى كشور و رسيدن به استقلال و خودكفايى صنعتى را داشته باشيم تا بتوانيم خطهاى مونتاژ را جمع‌آورى و خطّ توليد را جايگزينِ آنها كنيم و تكنولوژى و ماشين‌آلات مورد نياز را هم بايد وارد كنيم؛ اما در كوتاه مدت، اولويت با توسعه كشاورزى است.

البته در روند توسعه صنعتى كشور، بايد يك مطلب را هم در نظر بگيريم و آن، اين است كه كشورهاى صنعتى در سال‌هاى اخير، تصميم گرفته‌اند كه صنايع كثيف و آلوده كننده محيط زيست را به كشورهاى جهان سوم صادر كنند و صنايع پاك و غير آلوده كننده مانند توليد كامپيوتر را براى خود نگه دارند. ما بايد ان‌شاءالله مواظب باشيم كه مبادا غربى‌ها صنايع كثيف و آلوده كننده خود را به ما صادر كنند.

اگر ما بتوانيم به خودكفايى در كشاورزى برسيم، صدها پيامد مثبت به دنبال آن خواهد بود. قبل از ما نيز كشورهاى ديگرى با كاهش وابستگى خود، بسيارى از مشكلاتشان را حل كرده‌اند.

در مبارزات استقلال طلبانه مردم هندوستان، وقتى گاندى متوجه مى‌شود كه بايد وابستگى اقتصادى كشورش به انگليس را قطع كند، خريد و مصرف كالاها و بخصوص پارچه انگليسى را تحريم مى‌كند.

به گاندى مى‌گويند: كرباسى كه كشور هندوستان توليد مى‌كند، براى رفع نيازهاى مردم هندوستان كفايت نمى‌كند. او مى‌گويد:

اگر پارچه هندى براى تهيه لباس كافى نيست، اصلًا لباس نپوشيد و از آن به بعد، خودش هم لباس نمى‌پوشد بلكه به جاى لباس، يك لُنگ به كمر مى‌بندد.

ساير مردم هندوستان هم در لباس پوشيدن از گاندى پيروى مى‌كنند و به اين ترتيب، وابستگى اقتصادى هندوستان به انگليس بسيار تضعيف مى‌شود. همچنين وقتى گاندى مى‌بيند كه توزيع نمك هندوستان در انحصار انگليس است، مى‌گويد: مردم! يا نمك نخوريد يا اينكه خودتان برويد از معدن و دريا، نمك بياوريد. مردم هندوستان هم مى‌روند و نمكِ مورد نياز خود را از دريا و معدن تهيه مى‌كنند.

در تاريخ خودِ ما هم مواردى از اين دست وجود داشته است. نمونه آن، جنگ تنباكو در دوره مرحوم ميرزاى شيرازى است. يكى از انگيزه‌هاى اصلىِ جنگ تنباكو، نبرد براى حفظ استقلال اقتصادى و كاهش وابستگى ايران به انگليس بود.

من نمى‌گويم كه ما هم به شدتِ مردم‌