توشه عملى و تلاش صالح‌

تنها حضور داشتن در مسير الهى كافى نيست، بلكه انسان پس از شناخت راه خدا و انتخاب آن به عنوان مسير حركت انسانى براى دستيابى به تكامل و تعالى، نيازمند توشه ديگرى به نام عمل است كه از يك سو، سير انسان در مسير را مطابق اراده الهى براى وى هموار نموده و از سوى ديگر، نيازهاى ضرورى او را در اين دنيا برآورده سازد. اين عمل بايد با معيارهاى شرعى و انسانى منطبق باشد تا ضمن كمك به پيشروى انسان، از هر نوع آسيب به خود و ديگران پيراسته بوده و رضايت الهى را نيز در پى داشته باشد.

«سعى» و «عمل صالح» دو تعبير قرآنى در اشاره به توشه عملى هستند كه خداوند هماره به ضرورت وجود آن دو در مسير تعالى انسان تاكيد نموده است؛ در ادامه به تبيين آيات معيارى قرآن پيرامون اين دو موضوع مى‌پردازيم.

تعالى و سعى انسان‌

در منطق قرآنى يكى از اصول حاكم بر تعالى و رشد انسانى در حيات دينى و حتى غير دينى، اصل تلاش و كوشش است؛ بهره انسان از دنيا و آخرت، به طور كامل به ميزان تلاش وى بستگى داشته و بدون تلاش، دستيابى به سعادت و كمالى، امكان‌پذير نخواهد بود. در اين نگره بر اكتسابى بودن كمالات در پرتو تلاش انسان تاكيد شده و هرگونه پندارگرايى محض در رسيدن به بهشت، بدون اقدام شايسته، نفى و مردود است.