در كتاب المحن (ابن عرب تميمى) آمده است كه : حجّاج بر دست حسن بصرى و ابن سيرين نيز مُهر زد .[206]

بنابراين ، جريان فكرى فقهى معارض با وضوى عثمانى ، يك جريان گذرا نبود ، بلكه امتداد طبيعى جريان نقل حديث (كه با اجتهاد و رأى تعارض داشت) به شمار مى آمد .

مقصود از «اناس» (گروهى از مردم) در احاديثِ وضويى عثمان ، بزرگان صحابه يا ادامه دهندگان انديشه آنها بودند و اينان با منع از نقل و نگارش حديث مبارزه مى كردند و احكام را توقيفى (از سوى خدا) مى دانستند كه نبايد زياده و كم شود و بر اين باور بودند كه با وجود نص قرآنى و سنّت نبوى ، مجالى براى اجتهاد و رأى باقى نمى ماند .

پيداست كه اصحاب مدونات،از اتباع و انصار وضوی ثنایی مسحی بودند یا دست کم از انصار وضوی ثلاثی غسلی شمرده نمی شدند.

اين مسئله ارتباط ميانِ مُدَوِّنان و مكتب تعبّد را در وضو اثبات مى كند و از سوى ديگر پيوندِ ميان منع كنندگان از تدوين حديث و جريان اجتهاد و رأى را مى نماياند .

[205] . اُسُد الغابه 2 : 472 -

[206] . بنگريد به ، منع تدوين الحديث : 256 ـ 262 (اثر نگارنده) .