«جعفر بن حسین استرآبادی (منجم)»

000-1344ه-.ق.

فقیه، منجم، هنرمند و ادیب استرآبادی، شیخ «جعفر بن شیخ حسین بن شیخ محمدابراهیم نجفی»، از علمای استرآبادی الاصل است که نجفی نیز نامیده می شود.

پدر و جد شیخ جعفر، در «نجف اشرف» تحصیل کرده و هم در آنجا زیستند. گویا نخستین کس از این خاندان که به «نجف اشرف» هجرت کرد، نیای بزرگ شیخ جعفر، یعنی پدر شیخ «محمدابراهیم» بود.

«شیخ محمدابراهیم» در علم طب و داروسازی نیز مهارت داشت. بنا به گزارش مرحوم «حرز الدین» شیخ جعفر خطی زیبا داشت و در خلق آثار بدیع هنرمند بود. گذشته از آن به نقاشی نیز علاقه داشت و تصاویری زیبا می آفرید.

از این رو، شیخ جعفر در «نجف اشرف» دیده به جهان گشود و هم در آنجا به تحصیل پرداخت.

او مقدمات را از پدر و استادان مبرز ادبیات عرب آموخت. آنگاه فقه، اصول فقه و نجوم را از شیخ «محمد حرز الدین» فراگرفت. سپس به تحقیق و تالیف روی آورد.

مرحوم «شیخ حرز الدین» می نویسد: «مدت زمان طولانی نزد من علوم فقه و اصول و نجوم و رمل را خواند. از جمله کتاب های سی فصل خواجه نصیر الدین طوسی و بیست باب ملا مظفر را پیش من فراگرفت».

وی در ادامه می افزاید. «شیخ جعفر رحمه الله در علم رمل محقق بود و در خصوص اعمال، ادعیه و اورادی که از سوی پدرش اجازه داشت، به من نیز اجازه داد».

آثار:

1. الاوفاق

این اثر، در شرح مسائل و مباحث علم نجوم و هیئت است. در بیان چگونگی تشکیل بعض ثابت ها و ترسیم آنها بر جوانب و پشت و روی آن ها؛ مثل مثلث و مانند آن.

نسخه های خطی:

هیچ نسخه‌ی خطی گزارش نشده است.

نسخه های چاپی:

چاپ نشده است.

2. منظومه فی الرمل

مجموعه اشعاری است که در بیان اصول و دقایق علم رمل سروده است.

نسخه های خطی:

هیچ نسخه‌ی خطی گزارش نشده است.

نسخه های چاپی:

چاپ نشده است.

منابع:

معارف الرجال فی تراجم العلماء و الادباء 1/178-179؛ معجم رجال الادب و الفکر فی النجف 3/1244.

«جلال‌ الدین استرآبادی»

قرن 10ه-.ق.

«ملا جلال‌ الدین استرآبادی»، یکی از شخصیت‌های دوره صفوی است که از شرح احوال و آثار او هیچ اطلاعی در دست نیست.

ظاهراً نخستین کسی که از او سخن گفته است، «عبدالنبی قزوینی» در «تمیم امل الامل» است. او ملا جلال را دانشمندی فاضل و برگزیده توصیف کرده است.