(مسأله 3907) در جنايت شبه عمد ديه بر گردن جانى هست، يعنى بايد كسى كه مرتكب جنايت شده، ديهاش را بپردازد، اگر خوددارى كند، يا بميرد بر ذمّهاش ميماند و بايد از مال او پرداخت شود. و اگر مالى نداشته باشد مانند ديگر قرضهايى است كه بر عهدهاش ميماند.

(مسأله 3908) در جنايت خطأمحض ديه لازم است، ولى بر عهده «عاقله» يعنى فاميلهاى پدرى جانى است.

(مسأله 3909) عاقله عبارتند از: پدر، فرزندان، نواده ها، پدرانِ پدر، عموها، پسر عموها و نوه عموها. يعنى مردان از فاميلهاى پدرى.

(مسأله 3910) در عاقله شرط است كه بالغ، عاقل و توانمند باشند، اگر كسى عاقله نداشته باشد، پس اگر سابقه بندگى داشته باشد، بر عهده مالك قبلى اوست، كه او را آزاد كرده است، در غير اين صورت بر ضامن جريره، اگر آن هم نباشد بر عهده خويش است، و اگر خودش نيز مالى نداشته باشد بر عهده امام (عليه السلام) است.

(مسأله 3911) ديه عمد بايد تا يكسال از حين وقوع جنايت پرداخت شود، و ديه شبه عمد و خطا بايد در ظرف سه سال پرداخت شود.

(مسأله 3912) ديه قتل مسلمان يكى از شش چيزى است كه گفته ميشود:

1- 100 شتر

(مسأله 3913) در جنايت عمدى احتياط واجب آنست كه وارد سال ششم شده باشد.

(مسأله 3914) در جنايت شبه عمد بايد 33 نفر از شترها وارد چهار سالگى، 33 نفر از آنها وارد پنج سالگى و 34 نفر از آنها دو شكم زايمان كرده باشد و بنا بر احتياط واجب همهاش حامله باشند. و يا 30 نفر از آنها وارد سال سوّم، 30 نفرشان وارد سال چهارم و 40 نفرشان يا دو شكم زائيده‌