بيان در علوم و مسائل كلى قرآن (فارسي) - الخوئي، السيد ابوالقاسم

نام کتاب : بيان در علوم و مسائل كلى قرآن (فارسي) نویسنده : الخوئي، السيد ابوالقاسم جلد : 1 صفحه : 643

4- به نظر ما: همه اين وجوه و احتمالات بافتگى است كه نه تنها از آيه شريفه استفاده نمى شود بلكه با ظاهر آيه نيز سازش ندارد زيرا ظاهر آيه همان راهنمايى خواستن و هدايت طلبيدن است و جز آن چيز ديگرى نيست به آيه شريفه به مراحل هدايت مربوط است كه ذيلا توضيح داده مى شود.
اقسام و مراحل هدايت
پاسخ صحيح در اين باره اين است كه بگوييم: آن هدايتى كه شخص مسلمان در نمازش از خداوند درخواست و تقاضا مى كند، يك نوع هدايتى است كه براى وى حاصل نگرديده است و از خداوند متعال درخواست مى كند كه با فضل و رحمتش اين نوع هدايت را به او هم عنايت كند.
توضيح اين كه: هدايت پروردگار دو قسم است: هدايت عمومى و هدايت خصوصى و هدايت عمومى گاهى تكوينى است و گاهى تشريعى كه ذيلا همه اين اقسام سه گانه هدايت را توضيح مى دهيم آنگاه به نتيجه بحث مى پردازيم.
هدايت عمومى تكوينى: همان هدايتى است كه خداوند در طبيعت تمام موجودات اعم از جماد، نبات و حيوان به وديعت نهاده است كه اين موجودات طبعا و يا به اختيار خويش به سوى كمال و ترقى در سير و حركتند و اين نيروى كمال بخش و سير به سوى كمال را خداوند از روز اول در نهاد تمام موجودات نهاده است.
ملاحظه مى كنيد كه نباتات چگونه به رشد و نمو، رهبرى شده و به سوى اين كمال ره مى سپارند و در اين مسير به سمتى حركت مى كنند كه مانعى در آن وجود ندارد و باز حيوانات از هدايت تكوينى برخوردار گرديده و طبعا موجوداتى را كه مزاحم و موذى آن هاست، از موجودات غير موذى و غير مزاحم تميز و تشخيص مى دهند، مثلا موش از گربه فرار مى كند ولى از گوسفندان فرار نمى كند و مورچگان و زنبوران عسل تكوينا به تشكيل اجتماع، حكومت، خانه سازى و آماده ساختن وسايل زندگى، هدايت شده اند و در اثر همين هدايت تكوينى است كه اطفال در اولين روزهاى تولد به پستان مادر راه يافته، به تغذيه و شير خوردن رهبرى شده اند.
در اين آيه شريفه كه خداوند از زبان موسى(ع) نقل مى كند، به همان مرحله از هدايت «تكوينى» اشاره شده است:
(قالَ رَبُّنَا الَّذِي أَعْطى كُلَّ شَيْ ءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدى .)[1]

[1] طه/ 50.

نام کتاب : بيان در علوم و مسائل كلى قرآن (فارسي) نویسنده : الخوئي، السيد ابوالقاسم جلد : 1 صفحه : 643

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست