نام کتاب : بيان در علوم و مسائل كلى قرآن (فارسي) نویسنده : الخوئي، السيد ابوالقاسم جلد : 1 صفحه : 450
چندى كه
در آيه به آن ها اشاره شده (ميته، خون، گوشت خنزير و حيوانى كه به نام غير
خدا ذبح شود) حيوانات و مأكولات ديگر در اسلام حرام نگرديده بوده است و
اين منافات با آن ندارد كه بعدا حيوانات ديگر هم تحريم شده و به آن چند
مورد كه قبلا حرام بوده اضافه شود. بنابراين، ادعاى نسخ در اين آيه درست
نيست ، زيرا نسخ در جمله «خبريه» كه از يك واقعيتى خبر مى دهد، معنى ندارد.
و اما آيه شريفه كه گوشت هاى حرام را تا آن روز به چند مورد منحصر ساخته،
منظور از اين شمارش و انحصار، يا اضافى و نسبى است به اين معنى كه مشركين
از پيش خود مأكولاتى را كه در قانون خدا حرام نبود، تحريم كرده بودند و اين
آيه در مقام رد و انكار عقيده آنان فرودآمده است و اين معنى از سياق و لحن
آيه قبل به دست مى آيد و يا اين كه حصر حقيقى و واقعى است، به اين معنى كه
گوشت هاى حرام در موقع نزول اين آيه دقيقا به همان قسمت از مأكولات كه در
آيه آمده منحصر بوده است و اين معنى از معناى اول روشن تر و به فهم نزديك
تر است، زيرا اين آيه در مكه و در اوايل اسلام نازل گرديده است و پس از آن
قهرا چيزهاى ديگرى هم حرام شده است، چون احكام اسلام به تدريج و متناوبا و
در طول بيست و سه سال دوران زندگى پيامبر اسلام(ص) نازل گرديد و بديهى است
كه تحريم نمودن چيزى پس از تحريم چيز ديگر و نزول تدريجى حكم ارتباطى به
نسخ ندارد. خلاصه:
از همه آن چه گفته شد، چنين بر مى آيد كه: اولا، آيه مورد بحث در مقام
اخبار است نه در مقام تشريع و قانون گذارى و ثانيا، منحصر كردن گوشت ها به
چند مورد معدود در اين آيه يا حصر نسبى است و يا حصر حقيقى و در هر دو صورت
نسخ در آن مفهومى ندارد.
نام کتاب : بيان در علوم و مسائل كلى قرآن (فارسي) نویسنده : الخوئي، السيد ابوالقاسم جلد : 1 صفحه : 450