نام کتاب : زيارتگاههاى عراق (معرفى زيارتگاه هاى مشهور در كشور عراق) نویسنده : فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی جلد : 1 صفحه : 346
در بازار عتيقه، مسجدى وجود
دارد كه شيعيان به آن توجه دارند و آنجا را زيارت مىكنند و بزرگ مىدارند و گمان
مىكنند كه اميرمؤمنان على بن ابىطالب (ع)، در آنجا اقامه نماز كرده است. سپس به
سند خود از قاضى ابوبكر جِعابى حافظ، نقل كرده است: «گفته مىشود كه اميرمؤمنان
على بن ابىطالب (ع)، در زمان بازگشت خود از نهروان، از بغداد عبور كرد و در برخى
نقاط آن نماز گزارد.[1031]
ابن
شهرآشوب نيز در جايى كه از زيارتگاههاى مرتبط با امام على (ع) سخن مىگويد، نوشته
است: «مسجد السوط في السوق العتيقة في بغداد من اخباره بالغيب»[1032] كه
واضح است مراد وى، همان مشهد عتيقه است.
همچنين
ياقوت حموى در ذيل مدخل سونايا، به وجود مشهد (زيارتگاه) امام على (ع) در محله
عتيقه، اشاره كرده[1033] و در ذيل
مدخل براثا مىنويسد: «مىگويند على به حمامى در روستاى براثا وارد شد و نيز
مىگويند بلكه حمامى كه او وارد آن شد، در محله ديگرى از بغداد، به نام عتيقه
بود».[1034]
صفىالدين بغدادى نيز از اين زيارتگاه با عنوان «مشهد المنطقه»، ياد كرده است[1035]
كه اين سخن، نشان مىدهد دستكم از قرن هشتم هجرى، مشهد العتيقه، به مشهد المنطقه
شهرت يافته است.
محمود
شكرى الالوسى درباره وجه تسميه اين مسجد به «منطقه»، مىنويسد: «مىگويند على (ع)
بعد از اينكه در آنجا نماز گزارد، «تمنطق بسيفه».
همچنين گفته شده اين مسجد، به علت انحراف رود دجله در اين محل، بدين نام ناميده
شد؛ گويا كه «منطقه» است».[1036]
[1036] . تاريخ مساجد بغداد وآثارها، ص 122.« ويقال في وجه
تسمية هذا المسجد بالمنطقه أن علياً( ع) تمنطق بسيفه بعد أن صلى هناك وقيل: سمي
بذلك لاعوجاج دجلة هناك فكأنها المنطقة!».
نام کتاب : زيارتگاههاى عراق (معرفى زيارتگاه هاى مشهور در كشور عراق) نویسنده : فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی جلد : 1 صفحه : 346