البته فقط آن آدم نبود كه مظهر همه اسماء بود، بلكه ما همه آدميم؛ و ليكن فرق ما و او اين است كه در ما اين قوه هست كه مظاهر اسماء الهى بتواند در ما فعليت پيدا كند، ولى افسوس اين قوه در حالت قوه مانده و به فعليت نرسيده است و نخواهد رسيد، در نتيجه ما نمى‌توانيم خودمان را به ملائكه عرضه بداريم و نمى‌توانيم آن اسماء الهيه را نمايان كنيم. و ليكن خوب مى‌توانيم حيوانيت را عرضه بداريم، تمام شئون حيوانيت را به طور كمال فعلى و به نحو فعليت اتمّ- از شهوت و حرص و طمع و غضب و درندگى و حقد و حسد- مى‌توانيم عرضه كنيم، ولى هيچ يك از شئون انسانى و آدمى را نمى‌توانيم عرضه كنيم. به خلاف آدم كه در او اين مظهريت تامه فعليت داشته است و توانسته است عرضه بدارد، و ملائكة اللَّه هم تا ديدند، دانستند كه آدم اشرف است و قابليت آن را دارد كه مقدّم باشد. براى اينكه بر خلاف آدم، علم و توكيل و مظهريت آنها محدود بوده، بلكه آنها از ابو البشر روحانى متعلم بودند. و اگر آن ابو البشر نبود، اين كمالات محدود هم براى آنان نبود. و آن ابو البشر عبارت از نور نورانى محمّد صلى الله عليه و آله و سلم است كه مظهر اسم اعظم الهى بود. لذا در روايات فرمودند:

«سَبَّحْنا فَسَبَّحَتِ الْمَلائكةُ و قَدَّسْنا فَقَدَّسَتِ الْملائكة». [1]

پس آن آدم روحانى، ابو البشرِ نورانى اوّلى است كه به ملائكة اللَّه تعليم الهيه داد و ملائكه از اظلّه او هستند.

منتها اين آدمى كه در دامنه كوه سرنديب افتاد، ابو البشر روحانى نمى‌باشد، بلكه اين آدمى بود. منتها آنچه ما بالقوه داريم، او بالفعل داشته است و ليكن اين آدم بعد از وجود ملائك بود ولى آن ابو البشر روحانى قبل از تمام موجودات است و صدور ملائك هم، از اوست.

آيه شريفه «وَ كَذلِكَ نُرِى إبْرَاهيِمَ»

از آيات ديگرى كه بر تجرد نفس دلالت دارد آيه مباركه: «وَ كَذلِكَ نُرِي إِبْراهِيمَ‌

[1] بحار الانوار، ج 26، ص 343، حديث 16 و ص 345، حديث 18.