كه دستها را به طرف آسمان نگه دارند. [1] و بايد سعادت مرتبه شهود و جسم و جسمانى را تحصيل نمود، سعادت اينها آن وقتى حاصل است كه چشم، عادت كند هميشه عظمت حق را ببيند و به مجوَّزات شرعيه نگاه كند و از محرّمات خود را بپوشد. اگر انسان، طبيعت را تحت قانون الهى درآورد، با اينكه طبيعت است، الهى مى‌شود. خوردن و خوابيدن، گرچه طبيعى است ولى وقتى تحت قانون الهى درآمد، الهى مى‌شود و در روح انسان تأثير مى‌نمايد.

همان نكاح كه از اقوى خواص حيوانى و طبيعى است، انسان آن را هم مى‌تواند الهى كرده و از اسباب ترقيات روحى نمايد، اين همان نكاحى است كه قانونى شود و به طريقه سَنيّه عملى گردد؛ يعنى مواقع مكروهات را مراعات نمايد و آداب شرعى آن را در نظر داشته باشد، و اگر چنين شد، قوه شهوت قوه‌اى مى‌شود كه مى‌توان با آن عبادت كرد.

بالاخره انسان اين قوا را طورى بايد تعديل كند كه قواى انسانى شود؛ شهوت صرف نباشد، بلكه شهوت انسانى گردد و غضب مطلق نباشد تا مثل غضب حيوانى گردد، بلكه مثل كلب معلَّم باشد نه مثل كلب هراش؛ و اين در صورتى است كه غضب، غضب انسانى گردد و همين طور قواى ديگر، و راهش اين است كه به قانون الهى سورت آنها شكسته شود؛ زيرا اگر به قانون الهى سورت قوا شكسته شد، قوه غضبيه يكى از قواى شريفه خواهد شد كه با آن از ناموس الهى و از ناموس خود انسان و از ناموس دينى و از ناموس مملكتى دفاع مى‌شود، و وقتى كه به دستور شرعى درآمد، از اهمّ عبادات مى‌گردد كه فوز عظيم است؛ لذا همان آدم‌كشى و خون‌ريزى در معركه جهاد، از اهم عبادات مى‌شود و مأكولى كه مباح است هنگامى كه به عنوان مباح الهى خورده شود در قلب و روح انسان تأثير نورانى دارد.

و بالجمله: اگر قواى جسمانى و مرتبه شهود را الهى كرد، نوبت مرتبه متوسطه است كه خيال و باطن را از وسوسه‌ها خالى كند و كم كم عادت كند كه از غير خدا

[1] اصول كافى، ج 2، ص 479- 481.