نام کتاب : تقريرات فلسفه امام خمينى قدس سره نویسنده : الخميني، السيد روح الله جلد : 1 صفحه : 63
وصل و آرزو رسيده باشد و به طريان فعليت زايل شود، به خلاف امكان ذاتى كه لازم ماهيت است و هر گز زايل نمىشود و با امتناع غيرى و وجوب غيرى جمع مىشود.
و أنّ هذا في محلّ الممكن
و فيه شدّةً و ضعفاً أيقن
فرق پنجم اينكه: امكان استعدادى در محل و در ماده ممكن است و ماده اعم است از اينكه ماده براى صورت نوعيه باشد، مانند نطفه كه ماده و محل براى صورت حيوانى است و يا اينكه موضوع براى امكان استعدادى باشد، مثل سيب كه موضوع سرخى و حلاوتى است كه بعد خواهد آمد. و يا متعلق ماده باشد مانند جنين كه متعلق نفس است. پس ممكن با نظر به حال متعلق به استعدادى وصف مىشود، يعنى امكان استعدادى با نظر به مستعد له گفته مىشود، و لكن امكان ذاتى با نظر به وصف خود ممكن است.
فرق ششم اينكه: شدت و ضعف در امكان استعدادى يقينى است، مثلًا امكان استعدادى نطفه- نظر به اينكه صورت انسانى در آن حاصل شود- از امكان استعدادى مضغه ضعيفتر و همچنين استعداد مضغه در انسانيت از جنينى كه قبل از ولوج روح است ضعيفتر و اين امكان استعدادى به واسطه اجتماع شروط و عدم موانع روز به روز در سير تكاملى است و وقتى كه به حد كمال رسيد و مستعد له حاصل شد و يا مانعى حاصل گرديد و او را از سير بازداشته و برگرداند- مثل اينكه بچه سقط شد- منقطع مىشود.
نام کتاب : تقريرات فلسفه امام خمينى قدس سره نویسنده : الخميني، السيد روح الله جلد : 1 صفحه : 63