مسأله 8- تجهيز ميت و ديون او بر حبوه در صورتى كه تزاحم نمايند- به اينكه فقط حبوه داشته باشد يا تركه غير حبوه از هزينه تجهيز و ديونش كم بيايد- مقدم است. و اگر تزاحم نداشته باشند، به اينكه تركه غير حبوه‌اش كافى باشد، براى فرزند بزرگ‌تر احتياط (واجب) اين است كه براى تجهيز و ديون ميت به نسبت چيزى از حبوه، بدهد.

مسأله 9- اگر به عين چيزى از تركه وصيت كند، پس اگر آنچه را كه وصيت كرده حبوه باشد، وصيت نافذ مى‌باشد، مگر اينكه زياده بر ثلث باشد، كه به اجازه فرزند بزرگ‌تر، نياز است و براى او، در مقابل حبوه، چيزى از تركه نمى‌باشد. و اگر به طور مطلق يا به حبوه و به غير آن وصيت نمايد، پس اگر وصيتش زياده بر ثلث نباشد، نافذ است كه در صورتى كه به طور مطلق وصيت كرده باشد از تمام تركه حتى حبوه، حساب مى‌شود و در صورت دوم از حبوه و غير آن طبق وصيت، حساب مى‌شود. و اگر بر ثلث زيادتر باشد در حبوه به اذن صاحبش و در غير حبوه به اذن همه ورثه نياز است و اگر به مقدار معلومى مانند هزار يا كسر مشاعى وصيت كند نيز چنين است.

ششم: جد و جدّه پدرى يا مادرى با بودن يكى از پدر و مادر ارث نمى‌برند،

ليكن مستحب است كه هر يك از پدر و مادر، پدر و مادر خود را به مقدار سدس اصل تركه- اگر سهمش از سدس زيادتر باشد- طعمه بدهد (به آن‌ها ببخشد). بنا بر اين اگر پدر و مادر ميّت و جد و جده پدرى يا مادرى را باقى بگذارد، براى مادر مستحب است كه پدر و مادرش را به مقدار سدس، به طور مساوى طعمه دهد- و سدس، نصف سهمش است- و براى پدر مستحب است كه پدر و مادرش را به مقدار سدس اصل تركه- و آن يك چهارم سهمش است- طعمه دهد. و اگر كسى كه موجود است، يكى از آن‌ها است، سدس مال او مى‌باشد.

طبقه دوم: اخوه (برادر و خواهر) و اولاد آن‌ها

- كه به «كلاله» ناميده مى‌شوند- و اجداد به طور مطلق، مى‌باشند و هيچ يك از اين‌ها در صورت وجود يك نفر از طبقه سابق، ارث نمى‌برد.

مسأله 1- اگر تنها برادر پدرى و مادرى باشد، مال از جهت قرابت مال او است. و اگر با او برادر يا برادرهايى اين چنين باشند مال به طور مساوى بين آن‌ها است و اگر با آن‌ها