5. كسانى كه نايب مى‌شوند در اعمال حج، اگر به واسطه بى‌مبالاتى‌هاى اعراب مخصوصاً با آلودگى‌هايى كه در اطراف مسجد الحرام برخورد مى‌كنند منطبق و عقيده‌شان اين باشد كه مسجد آلوده است و چون چاره نيست من هم با همين آلودگى و نجاست 99 درصد اعمال را انجام مى‌دهم وگرنه به عقيده خود پاك نمى‌دانم، آيا چنين كسى مى‌تواند نيابت كند و يا نيابت اين افراد جايز نيست بر فرض عدم جواز نسبت به اعمال گذشته و اجرتى كه گرفته است چيست؟

بسمه تعالى، از وسواس بايد اجتناب نمايد و احراز طهارت بر وفق موازين شرعيه كافى است و عمل محكوم به صحت و مجزى است ليكن اگر يقين دارد كه عمل مشروط به طهارت را بدون طهارت انجام داده محكوم به بطلان است و استحقاق اجرت ندارد و در فرض يقين به عدم تمكن از عمل صحيح نمى‌تواند نايب شود.

6. اگر كسى مسأله‌اى را اشتباهاً گفته كه انجام آن مستلزم كفاره است، حال كفاره بر گوينده واجب است يا عمل كننده يا برخى يا اصلًا كفاره ندارد مطلقاً.

بسمه تعالى، مسأله‌گو ضامن كفاره نيست.

7. تقليد اغلب مؤمنين بدون تحقيق و تشخيص اعلم است مثلًا در ماه مبارك يك مبلّغى وارد دهى مى‌شود و به مردم فتواى مرجعى را مى‌گويد و يا رسماً او را بين جامعه معرفى مى‌كند، مردم هم به واسطه حسن نيّت از او قبول نموده از آن مرجع تقليد مى‌كنند، آيا اين‌گونه تقليدها ثمرى دارد يا خير؟

و آيا لازم است بيدار نمودن آن‌ها كه وظيفه چيست يا چون تقليد از غير اعلم مى‌كند و معلوم نيست مخالف با فتواى اعلم باشد اشكالى ندارد؟

بسمه تعالى، حكم شرعى بايد بيان شود ليكن آگاه كردن اشخاص بالخصوص لازم نيست و تقليد اگر از روى موازين شرعيه نباشد صحيح نيست.

8. كسانى كه به انتخاب حمله‌داران جزء و عضو كاروان محسوب مى‌شوند از قبيل روحانى و دكتر و آشپز و غيره، ولى طبق قانون اوقاف بايد هر كاروانى مشتمل بر چند نفر باشد، اين هم به نظر مبارك شما اشكال دارد يا فقط بايد منصوب از طرف اوقاف نباشد؟ اين مسأله با اين‌كه كراراً سؤال شده مع ذلك بعضى مورد حمله واقع شده‌اند مستدعى است توضيح بدهيد.

بسمه تعالى، همراه كاروان اوقاف به مكه مكرمه مشرف شدن اگر موجب تأييد دستگاه نباشد اشكال ندارد ولى روحانى نبايد از طريق نصب اوقاف همراه شود ولى با انتخاب حمله‌دار مانع ندارد.

9. رسم است در عروسى‌ها براى داماد چشم روشنى و هديه مى‌برند و يا مثلًا مبلغى پول مى‌دهند،