س 112

- اگر كسى خانه‌اى را بدون ذكر عيب و با تبرّى از عيب بفروشد و قسمتى از ثمن را قبض كند و مشترى هم خانه را- بدون علم به عيب- تصرف كند به اين معنى كه در آن خانه سكونت كند و تغييرات جزئى و غير اساسى در آن انجام دهد و پس از گذشت مدتى- سه ماه يا بيشتر يا كمتر- مشترى معيوب بودن خانه را كاملا احراز كند آيا در اين صورت براى مشترى خيار عيب باقى است يا ساقط مى‌شود؟ و چنانچه خيار عيب ساقط شود و مشترى حق فسخ معامله را نداشته باشد آيا بر بايع لازم است كه آن عيب را به طور اساسى رفع كند و يا اينكه بايد ارش آن عيب را بدهد؟ و آيا ضامن خسارات وارده بر مشترى در اثر آن عيب مى‌باشد يا نه؟ و از طرف ديگر اگر چنانچه خيار عيب باقى باشد و معامله فسخ شود آيا بر مشترى لازم است كه منافع استيفا شده خانه را تعويض كند؟ و آيا بر بايع هم چنين حكمى جارى است يعنى منافع آن مقدار از ثمن را كه قبض نموده و در اين مدّت بر مشترى تقويت شده است بايد تعويض كند؟

ج‌

- با تبرّى از عيب در وقت عقد خيار عيب ساقط است و حق مطالبه ارش هم ندارد.

س 113

- ما زمينى را در شش كيلومترى جاده قم به اصفهان خريدارى كرده‌ايم كه اكنون متوجّه شده‌ايم تقريبا در يك مترى عمق زمين سنگ وجود دارد و امكانى براى حفر چاه نيست مگر با هزينه زياد و فروشنده اين عيب را به ما اطلاع نداده خواهشمند است حكم شرعى را در اين رابطه مرقوم فرماييد. ضمنا زمين مورد معامله كه جهت كارخانه سنگ برى خريدارى شده است فروشنده زمين آن را به مبلغ سيصد هزار تومان خريدارى كرده و پس از يك سال به يك ميليون و هفتصد هزار تومان به ما فروخته است و چون ما