سخنرانى [در جمع فرمانداران، بخشداران و اعضاى شوراهاى روستايى‌]

زمان: صبح 13 دى 1362/ 29 ربيع الاول 1404

مكان: تهران، حسينيه جماران‌

موضوع: وظايف فرمانداران و بخشداران در حكومت اسلامى- اهميت انتخابات‌

حضار: ناطق نورى، على اكبر (وزير كشور)- نورى، عبد اللَّه (نماينده امام در جهاد سازندگى)-

فرمانداران و بخشداران سراسر كشور- اعضاى شوراهاى اسلامى روستاييان‌

بسم اللَّه الرحمن الرحيم‌

رفتار حكومتهاى قاجار و پهلوى با مردم‌

به همه آقايانى كه در اينجا تشريف دارند خوشامد عرض مى‌كنم و توفيق همه آقايان را از خداى تبارك و تعالى براى خدمت به اسلام و مسلمين و خدمت به كشور خودشان خواهانم. شايد ميان شماها كسى نباشد كه زمان قاجار را درك كرده باشد، اگر هم باشد بسيار كم است. و همين طور اوايل سلطنت پهلوى، اواخرش را كه بسيار تغيير كرده بود با آن اوايل ملاحظه كرديد. بافت حكومت در آن وقت و بافت كسانى كه در دستگاه دولتى كارى به دستشان بود چه استانداران و چه فرمانداران و چه بخشداران و چه ديگران، يك بافت خاصى بود كه مناسب بود با دستگاه شاهنشاهى. ممكن نبود كه يك نفر بخشدار حتى در يك مجمعى كه مردم عادى هستند، كشاورزان هستند، بازاريها هستند آن هم حاضر بشود، با آنها در صف واحد بنشيند. يك بافت خاصى بود كه هر يك از آنهايى كه در آن وقت حتى فرماندار يك جاى كوچكى بودند اگر مقايسه كنيم با رئيس جمهور امروز ما و نخست وزير نمى‌توانيد بدانيد كه آنها چه وضعى داشتند و اينها چه وضعى. در رفت و آمدهايشان، در نشست و برخاستهايشان، در معاشرتشان يك وضع عجيبى بود. وقتى كه يك حكومتى و لو جاى كوچكى وارد مى‌شد فراش‌ها و آنهايى كه اطراف او بودند مردم را كنار مى‌زدند كه اين آقا مى‌خواهد عبور كند از اينجا، چه برسد به اينكه يك وزير باشد كه ديگر او بالاتر از همه، يا يك نخست وزير باشد و آنها همه در پيش خودشان آن طور يال و كوپال داشتند لكن در مقابل كشورهاى ديگر ضعيف و ناتوان‌