محكوم است به همان اندازه قرض به حسنه و بدون ربا و همين طور قرض دادن به همان اندازه مطلوب است.

توصيه به برخورد مناسب و خوب با قرض گيرنده‌

و شما تكفل به يك امر بسيار بزرگى كرديد و ان شاء اللَّه با اعمال شما و امثال شما ربا از مملكت اسلامى كوچ مى‌كند. لكن توجه به خودتان بايد داشته باشيد. هر شخصى بايد خودش را محاسبه كند. يكى از منازل سِير، محاسبه آدم است كه انسان مراقبت از خودش بكند در روز كه مشغول عمل است كه خلاف نكند، شب هم كه، آخر شب هم كه مى‌رود منزل از خودش محاسبه كند، مثل يك كسى كه از او استنطاق مى‌خواهد بكند، بازرسى مى‌كند. خودش بازرسى كند، ببيند كه امروز چه كرده است. شما از خودتان هر شب بازرسى كنيد و ببينيد با اين صندوق چه عمل كرديد. آيا اين بيچاره‌اى كه آمده قرض بگيرد با تلخى با او روبه شديد؟ خيلى اين اهميت دارد. ممكن است كه يك نفر آدم هم قرض بدهد، مجانى هم بدهد، قرض الحسنه بدهد، لكن ترشرويى كند؛ يعنى، قلب اين قرض گيرنده را آزرده كند و اين قلب محل تجلى خداست. قرض كه مى‌دهيد با خوشرويى، زود عملش را انجام بدهيد، مثل ادارات دولتى نباشد. زود كار را انجام بدهيد با خوشرويى، با بشاشت، با احترام. آنكه آمده است قرض مى‌كند خوب يك نقيصه‌اى در خودش مى‌بيند. به واسطه اين نقيصه شايد يك خجالتى براى خودش خيال بكند و حال آنكه نه فقر خجالت دارد و نه قرض خجالت دارد؛ لكن خوب، يك احساس حقارتى ممكن است بكند. شما با اعمالتان رفع كنيد اين را. شمايى كه متكفل قرض الحسنه دادن هستيد، با خوشرويى و عمل خوب اين نقيصه‌اى كه آن آدم در خودش مثلًا مى‌بيند و حقارتى كه شايد در خودش مى‌بيند، شما او را رفع كنيد، آن از قرض الحسنه دادن بالاتر است، حسنه او از قرض الحسنه دادن بالاتر [است‌]. دلجويى از مستمندان و از ضعفا و از مستضعفان از اعمال ديگر محتمل است بسيار بزرگتر باشد. و