نفس را كه فانى در طبيعت شده بود و به غرور شيطان مبتلا شده بود.

پس، آداب قلبيّه آن آن است كه سالك إلى اللّه در وقت غسل وقوف به تطهير ظاهر و غسل بدن، كه قشر ادنى و حظّ دنيا است، نكند و توجّه به جنابت باطن قلب و سرّ روح كند و غسل از آن را لازم‌تر شناسد، پس، از غلبه نفس بهيميّه و شأن حيوانى بر نفس انسانيّه و شئون رحمانى بپرهيزد و از رجز شيطان و غرور او توبه كند، و باطن روح را، كه نفخه الهيّه است و با نفس رحمانى در او منفوخ شده، از حظوظ شيطانى، كه توجّه به غير كه اصل شجره منهيّه است [مى‌باشد] تطهير كند تا لايق جنّت پدرش، آدم عليه السلام گردد، و بداند كه اكل از اين شجره طبيعت و اقبال به دنيا و توجّه به كثرت اصل اصول جنابت است. و تا طهارت از اين جنابت به انغماس يا تطهير تامّ به آب رحمت حقّ كه از ساق عرش رحمانى جارى است و خالص از تصرّف شيطانى است نكند، لايق صلاة، كه حقيقت معراج قرب است، نشود، فانّه لا صلاة الّا بطهور.[103] و اشاره به آنچه ذكر شد فرموده در حديث شريف كه در وسايل از شيخ صدوق رضوان اللّه عليه نقل نمايد. قال: و باسناده قال:

جاء نفر من اليهود إلى رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلم. فسئله اعلمهم عن مسائل، و كان فيما سأله ان قال: لاىّ شي‌ء امر اللّه تعالى بالاغتسال من الجنابة، و لم يأمر بالغسل من الغائط و البول. فقال رسول اللّه (ص): انّ آدم (ع) لمّا اكل من الشّجرة، دبّ ذلك في عروقه و شعره و بشره. فاذا جامع الرّجل اهله، خرج الماء من كلّ عرق و شعرة في جسده، فاوجب اللّه عزّ و جلّ على ذرّيّته الاغتسال من الجنابة إلى يوم القيامة ... [1] الخبر.

______________________________
[1]- «گروهى از يهود نزد رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله آمدند، اعلم آنان پرسشهايى از آن حضرت كرد. از جمله پرسيد: براى چه خداوند تعالى به غسل از جنابت امر فرمود ولى بعد از غائط و بول به غسل امر نفرمود؟ رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله فرمود: چون آدم (ع) از درخت (ممنوع) خورد، آن در رگها و پوست و موى او نفوذ كرد، و چون مرد با همسرش درآميزد، آب (منى) از همه رگ و موى بدنش خارج‌

[103] -« نماز نيست جز با طهارت.» وسائل الشيعة، ج 1، ص 261،« كتاب الطّهاره»،« أبواب الوضوء»، باب 4، حديث 1.