مباحث آن از حیث روش و سبک تحقیق شبیه الهیات است یعنی صرفا تعقلّی و استدلالی و قیاسی است نه حسّی و تجربی، و لهذا به فلسفه شبیهتر است تا علوم حسّی و تجربی. به عقیده حکما برخی مباحث «سماع طبیعی»- یعنی آنها که در فریده اوّل در ده فصل آمده است (البتّه به استثنای فصل ششم که ذکر شد)- اساساً جزء الهیات است نه طبیعیات، و بیان این جهت در شرح منظومه آمده است. سایر مباحث آن که در فریده دوم و سوم این کتاب آمده است از قبیل مسائل حرکت، زمان، مکان، امتناع خلأ، شکل، جهت، حدوث اجسام، از الهیات خارج است و داخل در عنصریات و فلکیات هم نیست و باید فنّ مستقلّی شمرده شود.

ولی صدرالمتألّهین به حکم اینکه قائل به حرکت جوهریه است، حرکت و زمان و همچنین حدوث اجسام را از لواحق و عوارض جسم طبیعی نمیداند، لهذا مسائل حرکت و زمان و حدوث اجسام را نیز داخل در مسائل الهیات میداند. علیهذا به عقیده مشارإلیه مسائلی که برای «سماع طبیعی» باقی میماند منحصر است به مسائل مکان، تناهی ابعاد، امتناع خلأ، شکل و جهت.

امّا بیان اینکه چرا مسائل مربوط به حقیقت جسم طبیعی و همچنین مسائل مربوط به حرکت- خصوصا حرکت جوهریه- و زمان و حدوث اجسام از مسائل الهی است نه از مسائل طبیعی، از حدود بحث ما خارج است.