نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 5 صفحه : 517
غرر دوّم : در اثبات توحید حق تعالی
صرف الوجود کثرة لم تعرضا
لانّه امّا التّوحّد اقتضی
فهو، و الّا واحد ما حصلا
او کان فی وحدته معلّلا
وجود صرف (ذات واجب الوجود) را کثرت عارض
نمیگردد، زیرا او یا اقتضا میکند وحدت را فهو المراد،
و گرنه (در غیر این صورت) یا واحدی موجود
نمیگردد و یا (ذات واجب الوجود) در وحدت
خود، معلول علّت خارجی خواهد بود.
شرح: از اینجا بحث «توحید» آغاز میگردد. البتّه مقصود توحید ذات است یعنی اینکه «واجب الوجود» یک مصداق بیشتر ندارد، و به تعبیر دیگر «ذات حق تعالی» مثل و مانندی ندارد، آنچنانکه قرآن کریم فرموده است:«لیس کمثله شیء» [1]. آنچه قبلًا بیان شد اثبات ذات واجب الوجود بود بدون اینکه توجّهی به وحدت یا کثرت ذات واجب الوجود بشود. همه براهینی که بر اثبات ذات واجب الوجود اقامه میشود- به