غرر شانزدهم : مناط صدق در قضایا

حکم در قضیه خارجیه زمانی صادق است

که مانند قضیه حقیقیه بر عین خارجی منطبق گردد.

در قضیه ذهنیه اگر حکم با نفس الامر

تطبیق کند قضیه صادق است.

این فصل در بیان مناط [1] و ملاک صدق و کذب قضایاست؛ یعنی این قسمت بیان میکند که صدق و مطابقت قضایای مختلف با واقع در موارد گوناگون و مختلف به چه نحو است.

این جهت در میان فلاسفه قدیم مورد شک و تردید نبود که تعریف «صدق» یا «حقیقی بودن» عبارت است از مطابقت فکر و قضیه با واقع، و آنجا که میگفتند «قضیه احتمال صدق و کذب را دارد» یعنی هر قضیه صلاحیت دارد که با واقع مطابقت