ذهن میکند و سپس تحویل حافظه میدهد.

مثلًا کتابی را مطالعه میکند؛ یک بار میخواند (انسان کتاب را بار اول به قصد لذّت میخواند. در این صورت نمیتواند در مورد مطالب کتاب، حساب و قضاوت کند)؛ دور دوم میخواند (حتّی قویترین حافظهها نیازمند است که یک کتاب مفید را لااقل دو بار پشت سر هم بخواند)؛ پس از آن، مطالب را تجزیه و تحلیل و دستهبندی میکند و هر مطلبی را با توجّه به اینکه از چه دسته مطالب است به حافظه میسپارد.

بعد کوشش میکند که کتاب دیگری را در دستور مطالعه قرار دهد که در موضوع کتاب پیشین است، و حتّی الامکان تا از موضوعی فارغ نشده است و در حافظه به صورت روشن و منظّم نسپرده است وارد موضوع دیگر نشود. اشتباه است اگر انسان یک کتاب را مانند یک سرگرمی مطالعه کند و قبل از آنکه مطالب کتاب درست جذب ذهن شده باشد و ذهن فرصت تجزیه و تحلیل پیدا کرده باشد به کتاب دیگر و موضوع دیگر بپردازد؛ امروز کتب تاریخی، فردا روان شناسی و پس فردا مثلًا کتب مذهبی مطالعه کند، همه مخلوط میشوند و حکم انباری بینظم را پیدا میکند.

انسان رشید کتابها و مطالبی را که برای خود لازم میداند، جمع میکند، آنها را مکرّراً مطالعه و دسته بندی و سپس خلاصه میکند. خلاصه را یادداشت و به حافظه خود میسپارد؛ بعد به موضوع دیگر میپردازد. چنین فردی اگر حافظهاش ضعیف هم باشد از آن حدّاکثر استفاده را میکند و مثل کسی میشود که کتابخانه منظّمی با قفسههای مرتب دارد، کتابخانهای که هر قفسهاش به کتابهای معینی در رشته خاص مربوط میشود به طوری که هر کتابی را که بخواهد فوراً دست میگذارد روی آن و آن را مییابد؛ امّا اگر غیر از این باشد همانند آدمی است که کتابخانهای با هزارها کتاب داشته باشد امّا کتابها را روی یکدیگر ریخته است؛ هر وقت کتابی را بخواهد دو ساعت باید دنبالش بگردد تا پیدا کند.

این بود مثالی از مدیریت صحیح و ناصحیح در مورد بهرهبرداری از یکی از قوای هوشی و عقلانی انسان.

رشد در عبادت

مثال دوم از مدیریت فردی که با بعد دینی و مذهبی مجمع ما متناسب است مسأله