بر پیامبری نمیشناسد. قرآن کریم افرادی را یاد میکند که از زندگی معنوی نیرومندی برخوردار بودهاند، با فرشتگان همسخن بوده و امور خارق العاده از آنها سر میزده بدون آنکه «نبی» بوده باشند. بهترین مثال، مریم دختر عمران مادر عیسی مسیح است که قرآن داستانهای حیرتانگیزی از او نقل کرده است. قرآن درباره مادر موسی نیز میگوید:

«ما به او وحی کردیم که موسی را شیر بده و آنگاه که بر جان او بیم کردی او را به دریا بسپار؛ ما او را حفظ کرده، به تو باز خواهیم گرداند.» [1]

چنانکه میدانیم نه مادر عیسی پیامبر است و نه مادر موسی.

حقیقت این است که اتّصال به غیب و شهود حقایق ملکوتی، شنیدن سروش غیبی و بالأخره «خبر شدن» از غیب، نبوّت نیست؛ نبوّت «خبر باز آوردن» است و نه «هر که او را خبر شد، خبر باز آورد». قرآن باب اشراق و الهام را بر روی همه کسانی که باطن خویش را پاک کنند باز میداند:

* انْ تَتَّقُوا اللَّهَ یجْعَلْ لَکمْ فُرْقاناً [2].

اگر تقوای الهی داشته باشید خدا در جان شما نوری قرار میدهد که مایه تشخیص و تمیز شما باشد.

* وَ الَّذینَ جاهَدوا فینا لَنَهْدِینَّهُمْ سُبُلَنا [3].

آنان که در راه ما کوشش کنند ما راههای خود را به آنها مینمایانیم.

برای اینکه نمونهای از زندگی معنوی و عرفانی از نظر منطق اسلام به دست داده باشیم کافی است گوشهای از یکی از خطب نهج البلاغه را ذکر کنیم. در خطبه 220 نهج البلاغه چنین آمده است: