خدا، نور مطلق و ظاهر مطلق

ذات اقدس احدیت نور مطلق است؛ نوری است که ظلمت مقابل ندارد. اوست نور همه جهان، نور آسمان و زمین (اللَّهُ نورُ السَّمواتِ وَ الْأرْضِ) [1]. از هر ظاهری ظاهرتر است و از هر نزدیکی به ما نزدیکتر. ظهور همه چیز به ذات اوست، ظاهر مطلق و بالذّات اوست (و بنور وجهک الّذی أضاء له کلّ شیء) [2]، روشنی هر چیزی در پرتو نور ذات اوست. ولی نوری است که ثابت است، غروب و افول ندارد؛ نوری است که همه جا را پر کرده، حجاب و مانعی ندارد، به همه چیز محیط است، نقطه مقابلی ندارد، ضدّ و ندّی ندارد.

چون افول و غروب ندارد، زوال و فنا ندارد و ظلمتی در برابرش نیست، بشر ضعیف الادراک که هر چیزی را با مقایسه نقطه مقابل و نقطه مخالف باید بفهمد و دستگاه گیرنده فهم و ادراک او طوری ساخته شده که به هر چیزی با کمک نقطه مقابل آن چیز توجّه و التفات پیدا میکند، از التفات و توجّه به ذات حق غافل است.

نکته غریبی است! ذات حق چون هیچوقت پنهان نیست، از نظرها پنهان است.

اگر گاهی پنهان بود و گاهی آشکار، از نظرها پنهان نبود. چون غروب و افول و زوال و تغییر و حرکت ندارد، مورد غفلت بشر است.