خدا ما را بیشتر دوست دارد و ما در نزد او مقربتر هستیم و بنابراین اگر دنیای دیگری هم باشد مطلب از همین قرار خواهد بود.

پاسخ قرآن

حال، قرآن جواب این مطلب را میدهد، میفرماید:«أفَنَجْعَلُ الْمُسْلِمینَ کالْمُجْرِمینَ» اینها نزد خودشان چه خیال کردهاند؟ آیا ما مسلم و مجرم را در یک درجه قرار خواهیم داد؟ آنجا که حساب حساب تسلیم امر خدا بودن است، آنکه مسلم است و تسلیم امر خداست، خدای خود را میشناسد و خود را تسلیم امر خدا کرده است با آنکه مجرم است و متخلّف و عاصی، [در یک درجه قرار میگیرد؟] قرآن مسائلی را که فطرت هر کسی بدون اینکه نیازی به استدلال داشته باشد آن مسائل را میفهمد، به صورت سؤال مطرح میکند، یعنی این را وجدان خودتان درک میکند و دیگر دلیل نمیخواهد.«أفَنَجْعَلُ الْمُسْلِمینَ کالْمُجْرِمین» ما، خدای عالَم، خدای حکیم و علیم و عادل، مسلم و مجرم را در یک درجه قرار میدهیم؟ چنین چیزی ممکن است؟! عقلتان کجا رفته است؟ «ما لَکمْ کیفَ تَحْکمونَ» چه میشود شما را؟

چگونه قضاوتی است که میکنید؟ صددرصد جنبه عقلی دارد (همینطور که بعضی مفسرین گفتهاند) یعنی عقل شما کجا رفته است؟ یک وقت شما قائل به خدایی نیستید، به یک سلسله عوامل مادی کور و کر طبیعی قائل هستید و چنین فرض میکنید که همان عواملی که در دنیا ما را جلو انداخته است در آخرت هم ما را جلو خواهد انداخت؛ و یک وقت صحبت خدا را میکنید، خدای عادل و حکیم؛ در این صورت عقلتان کجا رفته است که خدای عادل و علیم و حکیم، مسلم و مجرم را در یک پایه و درجه قرار دهد؟ چه میشود شما را؟ این چه حکم و قضاوتی است که میکنید؟ این چگونه فکر کردنی است؟ این چگونه قضاوتکردنی است؟

بعد میفرماید: أَمْ لَکمْ کتابٌ فیهِ تَدْرُسونَ. ممکن است یک کسی بگوید این استدلال که شما میکنید استدلال عقلی و متکلمانه و فیلسوفانه است؛ درست است، اگر ما باشیم و ملاکها و معیارهای عقلی، اینها جور درنمیآید، ولی ما به منقول استناد میکنیم نه به معقول؛ یعنی میگوییم در کتابهای دینی، در کتابها و سنتهای گذشته چنین آمده است. قرآن میگوید حال حکم عقل به کنار، آیا چنین سندی دارید؟ «أَمْ لَکمْ کتابٌ فیهِ تَدْرُسونَ» آیا یک کتاب آسمانی در نزد شماست که آن