ذات او از کار زشت و پست ابا دارد؛ خود ذاتش متعالی است از اینکه ظلم کند، بخل بورزد، امساک کند؛ ذاتش از هر چه که نقص است ابا دارد؛ یعنی خودِ او، آن علوّش و آن نزاهتش و آن قدّوسیتش از چنین کاری ابا دارد. پس ملک صاحبْ اقتدار مطلقی است که در عین حال قدّوس است، منزّه است از آنچه شما در باره صاحب اقتدارها تصور میکنید و آن را لازمه قدرت میدانید. نه، آن، لازمه قدرت است در بشر، آنهم بشرهای عادی، نه در ذات پروردگار.

خدا سلام و خیر مطلق است «

السَّلامُ» آن که سلامت محض است؛ یعنی آنچه به او [منسوب است] از آن جهت که به او منسوب است خیر است. به اصطلاح دیگری که حکما و غیر حکما دارند او خیر مطلق است. گفتیم در «ملِک» اقتدار خوابیده است و قهراً وحشت ایجاد میکند؛ عظمت دارد و وحشت ایجاد میکند. وقتی که «الْقُدُّوسُ» فرمود، آن وحشتی که از بیحسابی اقتدار باشد از بین میرود. بعد صفت «سلام» را که ذکر میکند، به معنی این است که او یک موجود دوست داشتنی است. در اینجا به اصطلاح یک صفتِ جمال ذکر شده است. «سلام است» یعنی از ناحیه او آنچه که به عالم میرسد فیض و خیر میرسد؛ منبع خیر و کمال است.

او امن بخش است «

الْمُؤْمِنُ» امن بخش و اطمینان بخش است. اگر بندهای به پیشگاه او برود ذکر او و یاد او به دلش امنیت وآرامش میدهد. به انسان هم «مؤمن» گفته شده است و به خدا هم «مؤمن»، ولی به انسان که میگوییم «مؤمن» به یک معنا میگوییم، به خدا که میگوییم «مؤمن» به معنی دیگر؛ چطور؟

علمای ادب (علمای علم صرف) معانی ابواب ثُلاثی مجرد و ثلاثی مزیدٌ فیه را ذکر میکنند. از جمله باب افعال است. (در کتب شرح نظام و امثالاینها هست). گاهی لفظی را میبرند به باب افعال. مثلًا أَمِنَ یأْمَنُ را میبرند به باب افعال، میشود امَنَ یؤْمِنُ، و مصدرش ایمان. یکی از معانی باب افعال که اغلب الفاظش به آن معناست این است که فعل لازم را متعدی میکند. مثلًا ذَهَبَ یعنی رفت، اذْهَبَ یعنی برد او را.

معنی دیگرش این است که صارَ ذا «مصدرش» یعنی صاحب فلان چیز شد. مثلًا