آن نکتهای که در آن تفسیر نوشته بود این بود که چرا همیشه بعد از «ملِک» کلمه «قدّوس» میآید؟ چون «ملِک» نهایت اقتدار را میرساند. بشر روی تجربههای ذهنی خودش هر جا که اقتدار و قدرت را دیده است یک نوع نامنزّهی هم پشت سرش دیده است، یعنی وقتی خود بشر قدرت پیدا میکند دیگر حسابها و معیارها از دست میرود. قدرت که پیدا شود، آلودگی به نقایص و به کارهایی که نبایست کرد هم پیدا میشود؛ به اصطلاح معروف «سوء استفاده». قدرت که آمد سوء استفاده هم پیدا میشود. پیغمبر فرمود: «مَنْ مَلِک اسْتَأْثَرَ» هر کسی که قدرت زیاد پیدا کند (در بشرها) بعد استیثار پیدا میکند یعنی همه چیز را به خودش اختصاص میدهد، میگوید «من». ولی پروردگار آن ملِک و صاحب قدرت و صاحب اقتدار بی منتهایی است که در عین اینکه این قدرت بیمنتهاست دامن کبریائش هرگز به هیچ نقصی آلوده نمیشود. تا شنیدید او قدرت علیالاطلاق است، اقتدار علیالاطلاق است و اقتدارش غیر متناهی است یک وقت فکر نکنید پس ما کجا، پروردگار کجا؟! یک وقت خدا- خداست دیگر- ظلم هم کرد کرد، کیست که بیاید جلویش را بگیرد؟ بله، هیچ کس نیست بیاید جلویش را بگیرد ولی او خودش است که نمیکند، نه اینکه کسی جلویش را میگیرد. او از اینکه ظلم کند، از اینکه بیعدالتی کند، از اینکه تبعیض کند، از اینکه چیزی را برای خود بخواهد، از اینکه بخل و امساک بورزد، از همه اینها منزه است؛ در نهایت اقتدار نهایت قدّوسیت را دارد.

نکته خوبی است که این مفسرین گفتهاند، خصوصاً که بعد کلمه «السَّلام» را دارد. به نظر میرسد این سه کلمه خیلی عجیب پشت سر یکدیگر وارد شده است.

قرآن است؛ کلمات قرآن آنچنان با یکدیگر ردیف میشوند که انسان حیرت میکند.

وقتی که کلمه «ملِک» میآید: «هُوَ اللَّهُ الَّذی لا الهَ الّا هُوَ الْمَلِک» آن صاحب اقتدار علیالاطلاق؛ خوف و خشیت و ابّهت و عظمت و جلال پروردگار قلب انسان را پر میکند. خصوصاً اگر بتواند این معنی ملک را خوب تصور کند، دیگر در مقابل پروردگار هیچ چیزی اساساً به نظرش نمیآید. گفتیم پشت سرش ممکن است یک توهّم پیدا شود: قدرت است؛ به دنبال خود سوء استفاده میآورد. فرنگیها تعبیرهای خوبی در زمینه قدرت دارند، مثل این که میگویند قدرت آنارشیست است، قدرت هر جا که پیدا شد دیگر پایبند قانون و حساب و نظم و این حرفها نیست؛ قدرت