(ایمان، خودش اعتقاد است)، فکر و روحتان تحول پیدا کند، حیاتتان حیات ایمانی بشود.

خدا را یاری کردن «

وَ تُعَزِّروهُ» و خدا را نصرت و یاری کنید. این از آن مهمترین و زیباترین تعبیرات قرآن است، و در اهمیت دادن به بشر است: ای بشر به یاری خدایت برخیز. خیلی در آن استعطاف و اظهار مهربانی است، و خیلی هم مقام است برای بشر. کأنّه (البته این تعبیر رسا نیست): «ای بشر بیا تا جهان را باهم بسازیم». برای اینکه به یاری خدای خودتان برخیزید. البته این در معنا و در واقع برمیگردد به یاری خود انسان، آدم خودش را یاری میکند، جهان را هم که میسازد برای خودش میسازد نه برای خدا، ولی تعبیر چنین تعبیری است یعنی اینقدر در آن اشفاق و استعطاف خوابیده است که حد ندارد.

این را ما مکرر گفتهایم که فرق بین خدا به نحوی که انبیا برای بشر معرفی میکنند و خدا آن گونه که فیلسوفان معرفی میکنند (فیلسوفانی که متأثر از اسلام نیستند مثل فیلسوفان قدیم یونان) این است که خدایی که یک فیلسوف مثل ارسطو یا افلاطون معرفی میکند موجودی است که رابطهاش با عالَم فقط این است که عالم را خلق کرده و صانع عالم است، اما خدا آن گونه که انبیا به بشر معرفی میکنند خیلی به انسان نزدیک است و در حال داد و ستد با انسان است: این را بده و آن را بگیر، به من مهر بورز به تو مهر میورزم، مرا دوست داشته باش من تو را دوست دارم، ما و تو با همدیگر یکی هستیم. کأنّه خویشاوندی را به خویشاوندی معرفی میکند. «برای اینکه به خدای خودتان و پیامبرش ایمان بیاورید و برای اینکه به یاری خدای خودتان برخیزید».

بعضی گفتهاند «وَ تُعَزِّروهُ» به پیغمبر برمیگردد، ولی مفسرین جواب دادهاند به قرینه «تُسَبِّحوهُ» نمیتواند به پیغمبر برگردد. «وَ تُعَزِّروهُ» به یاری خدای خودتان برخیزید.

این تعبیر در آیات دیگر قرآن هم هست: «انْ تَنْصُرُوا اللَّهَ ینْصُرْکمْ» [1] اگر خدای خودتان را یاری کنید او هم شما را یاری میکند. یا در جای دیگر میفرماید: «مَنْ ذَا الَّذی یقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً» [2] (خیلی عجیب است! خدا آمده از ما قرضالحسنه