ای پیغمبر. این نکته را مفسرین غالباً گفتهاند که هر جا که این حروف مقطّعه در قرآن آمده است، پشت سرش به مناسبت، ذکر قرآن و نزول قرآن و وحی شده؛ یعنی این خودش نشان میدهد که یک رابطهای هست میان این حروف و بیان خود قرآن. تا میگوید «حم»، «الم»، «الر»، «یس»، «طه»، کأنّه [میگوید] ما میخواهیم یک چیزی درباره قرآن بگوییم.

«انَّ فِی السَّمواتِ وَ الْارْضِ لَایاتٍ لِلْمُؤْمِنینَ» همانا، تحقیقاً در آسمانها و زمین آیتها و علامتها و اشارهها برای مؤمنین است.

ایمان به غیب، اساس دعوت پیامبران

اساس دعوت پیغمبران عبور دادن مردم از به اصطلاح شهادت است به غیب ولی از راه شهادت. البته کلمه «عبور دادن» اسباب اشتباه نشود. یکی از کارها و اساسیترین کارهای انبیا که زیربنای همه کارهای دیگرشان است عبارت است از ایجاد ایمان به غیب (الَّذینَ یؤْمِنونَ بِالْغَیب) [1]. بشر با همان حواس حیوانی خودش عالم را میبیند، همان طور که حیوانات هم میبینند؛ رنگها را ما میبینیم، حیوانها هم میبینند با اختلافهایی که میان انسانها و حیوانها در دیدن رنگها هست. بعضی رنگها را بعضی حیوانات نمیبینند، انسان میبیند. باز حیواناتی هستند که ممکن است بعضی رنگها را به شکلی ببینند که ما نمیبینیم. بعضی صداها را حیوانات میشنوند و ما نمیشنویم و به عکس؛ ولی به هر حال دیدن این عالم به این صورت که الآن ما داریم میبینیم یک چیزی است که انسان و غیر انسان همه میبینند و این اسمش میشود «شهادت». پیغمبران برای این آمدهاند که انسانها را مؤمن به غیب بکنند، یعنی غیر از این آشکار و بیان و ظاهر، نهانی هم هست، همه هستی و وجود در همانچه که شما به چشم میبینید و لمس میکنید، در محسوس و ملموس خلاصه نمیشود، بلکه اساس عالم در غیب است، این شهادت یک ظهوری است از غیب. از چه راه [مؤمن کنند؟] آیا از راه طرد کردن شهادت؟ بگویند این را رها کنید تا به غیب برسید؟ یا نه، خود عالم شهادت آیه است، نشانه است، علامت است برای عالم غیب؛ یعنی ما از همین عالم شهادت به عالم غیب پی میبریم. این است که در تعبیر