میرود میگویند؟ نه، به هر مسافری میگویند. یعنی سفرت با فایده باشد. «سالماً» یعنی به سلامت برگردی، «غانماً» یعنی با سود و منفعت برگردی. «غانم» اختصاص ندارد به غنیمت دارالحرب، هر سود و منفعتی را میگویند غنیمت.

بنابراین ما که شیعه هستیم، از آن نظر که ائمه ما گفتهاند، در میان خودمان بحثی نداریم ولی اگر اهل تسنن از ما بپرسند از چه جهت خمس شامل هر درآمد خالصی میشود- و حالا هم عدهای سنیمآب پیدا شدهاند که این حرف را میزنند جواب میدهیم آنچه ائمه ما گفتهاند منطبق است با آنچه قرآن میگوید. قرآن نگفته است:

وَ اعْلَموا انَّما غَنِمْتُمْ فی دارِ الْحَرْبِ مِنْ شَیءٍ، قرآن گفته: وَ اعْلَموا انَّما غَنِمْتُمْ. آنها میگویند آیات قبلش مربوط به جنگ است. میگوییم ما که نمیگوییم این آیه غنیمت دارالحرب را شامل نمیشود تا شما بگویید [به آیات قبل] ارتباط ندارد. ما میگوییم غنائم دارالحرب یکی از اقسام غنیمت است و قرآن در اینجا خواسته است یک قاعده کلی را بیان کند که شامل غنیمت دارالحرب هم بشود نه اینکه خواسته باشد فقط حکم غنیمت دارالحرب را بگوید. بعلاوه آیا ممکن است که اسلام درباره مالیات عمومی یک کلمه حرف نزده باشد؟! زکات مالیات عمومی نیست، آن یک امر اختصاصی است و به یک اموال خاصی تعلق میگیرد. و آیا اسلام که مدعی است در جمیع شئون زندگی مردم حکم دارد میتواند حکم مالیات عمومی نداشته باشد؟! پس در اینجا به حکم لغت، حق با اهل تشیع است.

خمس به چند قسمت تقسیم می شود؟

حال میآییم سراغ مسئله دوم. ما 15 را که گرفتیم- حالا از هرچه گرفتیم در اینکه این 15 باید به سهامی تقسیم شود، بین شیعه و سنی اختلافی نیست. ولی شیعه میگوید شش قسمت میشود و سنی میگوید پنج قسمت. میرویم سراغ آیه قرآن.

ببینیم قرآن گفته شش سهم یا پنج سهم؟ میبینیم قرآن گفته: فَانَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسولِ وَ لِذِی الْقُرْبی وَ الْیتامی وَ الْمَساکینِ وَ ابْنِ السَّبیلِ خود قرآن تصریح میکند که شش دستهاند. پس چرا اهل تسنن میگویند پنج سهم بشود؟ آنها میگویند خمس که 15 اصل درآمد است پنج قسمت میشود که قهراً هریک از سهام پنجگانه 125 میشود ولی اهل تشیع میگویند خمس شش قسمت میشود که قهراً هر سهم 130 خواهد شد.

چطور اهل تسنن با وجود یک دلیل واضح و روشن، برخلاف صریح آیه قرآن