خطابه و منبر [ ( ده گفتار )]

[1]

خطابه و منبر (1)*

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم الرَّحْمنُ. عَلَّمَ الْقُرْ انَ. خَلَقَ الْانْسانَ. عَلَّمَهُ الْبَیانَ [2].

موضوع سخن «خطابه و منبر» است. «خطابه» یعنی سخنرانی. بنابراین موضوع سخنرانی «سخنرانی» است، یعنی خودش موضوع خودش است، و سخنرانی همان است که از لحاظ فنی و علمی در «منطق» خطابه میگویند. خطابه یکی از فنون پنجگانه سخن و کلام است. در «منطق» پنج صناعت یعنی پنج هنر سخنی قائل هستند که به آنها صناعات خمس میگویند و از ارسطو رسیده است، یعنی تبویب آنها از ارسطوست. یکی از آنها فنّ خطابه است. فرصتی نیست که در تاریخچه خطابه و درباره قسمتهای فنی که راجع به خطابه گفته شده است صحبت بکنم، خصوصاً بعضی از منطقیین خیلی شرح دادهاند. اگر تنها خطابه شفا ی بوعلی را در نظر بگیریم یک کتاب پرحجمی است. اینها را نمیخواهم بحث کنم، زیرا میخواهم