بروند، امکانات تحصیلات عالیه برای همه فراهم باشد، نه اینکه برای یکی امکان درس خواندن باشد و برای دیگری نباشد، برای یکی وسایل تحصیلات عالیه فراهم باشد برای دیگری نباشد؛ آن طور امکانات به طور مساوی برای همه فراهم باشد که مثلًا برای فرزند فلان دهقان که در فلان گوشه کشور است و استعداد علمی و اجتماعی نهفتهای در وجودش هست، وسایل فراهم باشد که تدریجاً بتواند پلهپله و درجه به درجه مقامات را طی کند تا برسد مثلًا به مقام تخصص در یک رشته علمی و اگر استعداد اجتماعیاش خوب است برسد به مقام وزارت مثلًا.

تبعیض و تفاوت ناروا این است که از لحاظ امکانات و شرایط عمل، همه افراد مساوی نباشند؛ برای یکی امکان بالا رفتن بر نردبان ترقی باشد برای دیگری نباشد، یکی محکوم باشد به پایین ماندن و دیگری با همه عدم لیاقت دستش را بگیرند و بر صدر مجلس اجتماع بنشانند.

سعدی میگوید:

جامعه به گونهای نباشد که فقط در موقعی که فتنهای پیش بیاید و اوضاع بهم بریزد قدر دانش و هنر معلوم گردد و آن وقت روستا زادگان دانشمند به وزیری برسند و پسران ناقص عقل وزیر به گدایی بروند. حقیقت این است که جامعه عادل و متعادل، جامعهای که قانون مساوات بر آن حکمفرماست، جامعهای که اولًا امکانات مساوی برای همه افراد فراهم میکند و ثانیاً با عدالت رفتار میکند، یعنی در عمل آن طور با افراد رفتار میکند که در یک مسابقه علمی و قهرمانی صحیح معمولًا رفتار میشود، چنین جامعهای همیشه باید این طور باشد که روستا زادگان بااستعداد بتوانند دانشمند بشوند و بعد از دانشمندی به مقام وزیری برسند، و همیشه باید این طور باشد که پسران ناقص عقل وزیر عقب بمانند و سقوط کنند.

جامعهای که مطابق دستور رسول اکرم از نظر امکانات مساوی، همه کأسْنانِ الْمُشْط مانند دندانههای شانه باشند و از نظر کسب امتیازات مصداق قُلْ هَلْ یسْتَوِی الَّذینَ یعْلَمونَ وَ الَّذینَ لا یعْلَمونَ و مصداق انَّ اکرَمَکمْ عِنْدَ اللَّهِ اتْقیکمْ و مصداق امْ نَجْعَلُ الَّذینَ امَنوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ کالْمُفْسِدینَ فِی الْارْضِ امْ نَجْعَلُ الْمُتَّقینَ کالْفُجّارِ باشند،