این است که انسان در گرداب حرص و طمع بیفتد و دیوانه وار دنبال اندوختن ثروت برود بدون آنکه هدفی صحیح و مشروع از این اندوختنها داشته باشد. این گونه ثروت اندوزیها گذشته از اینکه از نظر حقوق اجتماعی و پامال کردن حق اجتماع گناه محسوب میشود، از جنبه فردی و شخصی نیز جز وبال و نکبت و تحمل رنج چیزی نیست؛ زیرا فردی که عمری رنج میکشد و متحمل مشقتها میشود و همه وقتش صرف جمع کردن و اندوختن میشود و برای خودش وقتی باقی نمیگذارد که در آن وقت به مطالعه و تماشای تماشاخانه جهان بپردازد و چیزی از معنا و روح زندگی درک کند و حتی فرصت پیدا نمیکند که از همان مال استفاده مادی ببرد، پس در حقیقت نصیب این آدم همه رنج و مشقت بوده به علاوه شقاوتها و مسئولیتهای اخروی.

علی علیه السلام فرمود: بعضی مردم هستند که مورد تعجب میباشند، و آنها کسانی هستند که در دنیا به واسطه بخل و خسّت مانند فقرا زندگی میکنند و در قیامت باید مانند ثروتمندان حساب بدهند که از کجا آوردی و چرا اندوختی و مصرف نکردی و یا چرا در فلان مصرف باطل مصرف کردی؟ و عجب این است که همان فقری که از آن میترسند، به واسطه بخل و خسّت زودتر به آن مبتلا میشوند و از همان غنا و بی نیازی که محبوب و معشوق آنهاست روز به روز دورتر میشوند، زیرا امتیاز فقیر از غنی به این است که فقیر غذای خوب نمیخورد و غنی غذای خوب میخورد، فقیر لباس خوب نمیپوشد و غنی میپوشد، فقیر مسکن و خانه خوب ندارد و قدرت ایجاد وسایل خوب برای زندگی ندارد و غنی همه اینها را دارد؛ و آنچه عجب است این است که بعضی از مردم به واسطه بخل و خسّت با داشتن مال و ثروت زیاد نه غذای خوب میخورند و نه لباس خوب میپوشند و نه وسایل خوب برای زندگی خویش فراهم میکنند؛ این است که میگوییم با داشتن مال در میان فقر زندگی میکنند و از بینیازی فرسنگها دور میباشند.

آری، این است معنای اینکه انسان از جاده راست و صراط مستقیم زندگی خارج شود و در گرداب بیماریهایی نظیر بخل و حرص و حسد و طمع و جنون شهرت و شهوت و غیره بیفتد. بزرگان بشر نخواستهاند ما را از موهبتها و نعمتهای خدا محروم سازند، بلکه خواستهاند دست ما را بگیرند و از گردابها نجات دهند.