مراقب تأثیر سوء آدمهای بد باش. البته معنایش این نیست که از آدمهای بد کناره بگیر (پس چه کسی را دعوت کند؟!) بلکه توجه دادن به آثار بد معاشرت با آدمهای بد است.

بنابراین، انسان در معاشرت [باید انتخاب داشته باشد.] این معاشرت اخلاقی غیر از معاشرت معلم با متعلم و معاشرت مربی با زیردست خودش است؛ مقصود انیس گرفتن است. هرکسی در دنیا رفیق دارد، رفیقی که با او انس دارد و معاشر است، و باید هم انسان رفیق داشته باشد. انسان برای تربیت و اخلاق خودش، در معاشر و انیس و رفیق هم باید انتخاب داشته باشد.

حدیثی از عیسی علیه السلام

در احادیث ما وارد شده است که گروهی (شاید همان حواریین بودهاند) از عیسی بن مریم سؤال کردند: یا رُوحَ اللَّهِ! مَنْ نُجالِسُ؟ با چه کسی ما مجالست کنیم؟ جواب داد:

مَنْ یذَکرُکمُ اللَّهَ رُؤْیتُهُ وَ یزیدُ فی عِلْمِکمْ مَنْطِقُهُ وَ یرَغِّبُکمْ فِی الْخَیرِ عَمَلُهُ [1].

یعنی با کسی مجالست کنید که دیدن او شما را به یاد خدا بیندازد. یک عده مردم افرادی هستند که دیدن آنها انسان را از خدا غافل میکند و یک عده افراد، عملشان، کردارشان، رفتارشان، وضعشان، سیماشان، خصوصیاتشان به گونهای است که انسان را از غفلت خارج میکند. با کسی مجالست کنید که دیدن او خدا را به یاد شما بیاورد، کسی که سخنش بر علم شما میافزاید؛ یعنی همه سخنانش برای شما حقایق تازه است، هرچه که به شما میگوید حقیقت تازهای است که از مجلسش بهره میبرید. انسان میبیند که با بعضی افراد مینشیند، وقتی که برمیخیزد واقعاً احساس میکند که مطلب یاد گرفته (هر نوع مطلبی) و بر علمش افزوده شده است.

وَ یرَغِّبُکمْ فِی الْخَیرِ عَمَلُهُ و عمل او هم ترغیب کننده شما به کار خیر باشد؛ طوری عمل میکند که شما را به کار خیر تشویق و ترغیب مینماید.