الْفاسِقونَ [1].

ای اهل ایمان! تقوای الهی داشته باشید. وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ (منظورم در مراقبه و محاسبه، این کلمه است) و همانا قطعاً و شدیداً هرکس دقت کند [2] در آنچه که برای فردا پیش میفرستد؛ یعنی تمام اعمال انسان در منطق قرآن «پیش فرست» است. در این زمینه یک آیه و دو آیه هم نیست: وَ ما تُقَدِّموا لِانْفُسِکمْ مِنْ خَیرٍ تَجِدوهُ عِنْدَاللَّهِ [3]. سعدی هم این شعر را از همین جا گرفته:

تعبیر «پیش فرستادن» از خود قرآن است. تمام اعمال انسان پیش فرستادههاست؛ یعنی جایی که انسان در آینده خواهد رفت، قبل از اینکه خودش برود یک کالاهایی به آنجا میفرستد و بعد خودش ملحق میشود. ای انسانها در این پیش فرستادههای خودتان کمال دقت و مراقبت را داشته باشید و نظر کنید. وقتی شما میخواهید چیزی را به جایی بفرستید اول وارسی میکنید، دقت میکنید و بعد میفرستید.

بار دیگر کلمه وَاتَّقُوا اللَّهَ تکرار میشود، و آنگاه میفرماید: انَّ اللَّهَ خَبیرٌ بِما تَعْمَلونَ.

اول میگوید شما خودتان دقت کنید [بعد میگوید: خدا به آنچه عمل میکنید آگاه است.] کأنه میخواهد بگوید اگر شما دقت نکنید، یک چشم بسیار دقیقی به هرحال هست، او که میبیند. یک وقت انسان یک چیزی را قبل از خودش میفرستد، بعد میگوید: خوب حالا هرچه شد شد، کی میآید نگاه کند؟! میگوید:

نه، مسئله این نیست، خدا به تمام آنچه شما عمل میکنید آگاه و خبیر است.

برخی افراد که چند روز قبل از فوت مرحوم آقای بروجردی (رضوان اللَّه علیه) خدمت ایشان بودند گفتند: خیلی ایشان را ناراحت دیدیم و ایشان گفتند که خلاصه عمر ما گذشت و ما رفتیم و نتوانستیم خیری برای خودمان پیش بفرستیم، عملی انجام بدهیم. یکی از کسانی که آنجا نشسته بود، طبق عادتی که همیشه در مقابل صاحبان قدرت شروع میکنند به تملّق و چاپلوسی، خیال کرد که اینجا هم جای