دشمن آمد. ولی او این کار را نکرد، مثل بعضیهای دیگر چادر سرش کرد [1] رفت آن عقبها مخفی شد. ولی اینجا دیگر جای این نبود که زنان شجاعت به خرج ندهند.

صفیه دختر عبدالمطّلب مردانه آمد جلو، شمشیر را برداشت، زد و آن مرد را از پا درآورد.

یا شجاعت حضرت زهرا و یا شجاعت حضرت زینب. ما میبینیم که از نظر قوّت و قدرت قلب و حماسه داشتن روح و نترسیدن از کشته شدن، حضرت زینب یک نمونه بسیار عالی اسلامی است و در تاریخ اسلام داستان او به عنوان یک نمونه کامل همیشه نقل شده است. آن چیزی که برای زن گفتهاند که نسبت به آن باید جبان باشد یعنی عملش جبانانه و محتاطانه باشد، در مورد ترس از جان یا ترس از مال و ثروت نیست، در مورد ترس از عفاف است. آدم شجاع نمیترسد، میگوید میروم حداکثر کشته میشوم، کشته هم شدم با افتخار است. زن در مورد کشته شدن همین جور باید باشد. ولی در موردی که عفتش در مقام خطر است یعنی خطرِ این است که عفتش لکهدار بشود، جای شجاعت نیست، چون شجاعت یعنی فداکاری [و اگر در اینجا شجاعت به خرج بدهد، یعنی] میروم، بگذار عفتم از بین برود. نه، عفت یک امر شخصی نیست که به تو بگویند از آن بگذر تا از یک «خودی» گذشته باشی.

عفت یک امری است که تو امانتدار آن هستی. مثل این است که فردی که امین یک شیء گرانبهایی هست و وظیفهاش این است که آن شیء گرانبها را به مقصد برساند، در بین راه شجاعتش گل بکند، به جای اینکه همه کوشش او صرف این باشد که شیء گرانبها را به مقصد برساند آن را در معرض خطر قرار بدهد.

یک وقتی آقای همایون [2] مَثَل خوب و آموزندهای ذکر میکرد. میگفت: چهل پنجاه سال پیش حمّالی را دیدم که طبَق بزرگی از این جنسهای بار فِتَن عالی- که در خانوادههای سلطنتی یا اعیان و اشراف به ندرت پیدا میشود و جزء نفایس یک مملکت است- روی سرش بود و از خانهای به خانه دیگر منتقل میکرد. در همین حال بعضی از رنود دیدند فرصت خوبی است برای اینکه او را اذیت کنند. آمدند یک عمل اهانت آمیزی نسبت به او انجام دادند. من دلم ریخت، گفتم الآن این آدم