خودش استادش بوعلی حل کرده است.

درباره حافظ، مطلب از این هم واضحتر است. آشنایی مختصر با زبان حافظ و یک مراجعه کامل به تمام دیوان حافظ و مقایسه اشعار او با یکدیگر که برخی مفسّر برخی دیگرند، مطلب را کاملًا روشن میکند.

نظریه رواقیان

همزمان با اپیکوریسم، مکتبی دیگر تأسیس شد که به نام «مکتب رواقی» معروف است. مؤسس این مکتب مردی است به نام «زنون». زنونِ رواقی غیر زنون الیائی است. زنون الیائی در حدود دو قرن پیش از زنون رواقی میزیسته است. رواقیان از آن جهت رواقی خوانده شدند که زنون در یک رواق مینشسته و تدریس میکرده است.

رواقیان، کمتر یونانی هستند. رواقیان قدیم، سوری و رواقیان متأخّر رومی بودهاند. خود زنون اهل قبرس است.

رواقیان در برخی نظریات خود تحت تأثیر نظریات کلبیان میباشند ولی اساس نظریهشان در حکمت عملی، مستقل است. سقراط بیش از هر شخصیت دیگر مورد تقدیس رواقیان بوده است. راسل میگوید:

رفتار او (سقراط) هنگام محاکمه، سرپیچیاش از فرار، متانتش در برابر مرگ و این دعویاش که ستمگر به خود بیش از ستمکش آسیب میرساند، همه با تعالیم رواقیان موافق بود. بی پرواییاش از سرما و گرما، سادگیاش در خوراک و پوشاک، و وارستگی کاملش از همه اسباب راحت جسم نیز با تعالیم رواقیان کاملًا موافق بود [1] گاهی اشتباه میشود و فلسفه رواقی همان فلسفه آکادمی افلاطونی پنداشته میشود و گمان میرود رواقیون همان اشراقیون و پیرو فلسفه افلاطوناند، و البته باید از این اشتباه جلوگیری شود.