عناصری نادرست در این مکتب راه یافته است.

مجموعاً فلسفههایی از قبیل فلسفه اخلاقی کلبی در هر جامعه جای ج رخنه کند، مسلّماً لطمه عظیم وارد میآورد.

نظریه شکاکان

پیشرو این مکتب مردی است به نام «پیرهون» که مدتی در سپاه اسکندر خدمت کرده است. مکتب شک در حکمت عملی همان راهی را رفته است که در حکمت نظری رفته است. در حکمت نظری معتقد است هیچ اصلی و هیچ مطلبی قابل اثبات نیست؛ نه به حس میتوان اعتماد کرد و نه به عقل، زیرا هم حس خطا میکند و هم عقل. در حکمت عملی نیز معتقد است هیچ نوع عملی را بر عمل دیگر عقلًا نمیتوان ترجیح داد. نمیتوان اثبات کرد فلان عمل صواب است و فلان عمل خطا. مثلًا نمیتوان واقعاً به دلیل عقل ثابت کرد که راستی بر دروغ، امانت بر خیانت، عدالت بر ستم ترجیح دارد.

فلسفه شک از نظر تأثیر عملی منجر به خودپرستی و خودپایی میشود، همچنان که برخی شکاکان صریحاً فتوا دادهاند.

یکی از شکاکان به نام «کارنیادس» میگوید:

هنگام شکستن کشتی، انسان ممکن است جان خود را به قیمت جان ضعیفتر از خود نجات دهد، و اگر چنین نکند احمق است ... اگر شما در حال فرار از دشمن فاتح، اسب خود را از دست داده باشید اما ببینید که همقطارتان زخمی بر اسبی سوار است، چه خواهید کرد؟ اگر صاحب عقل و منطق باشید او را از اسب به زیر میکشید و خود سوار میشوید، عدالت هرچه میخواهد بگوید [1] چنانکه ملاحظه میشود، اگر مقصود ما از اخلاق «چگونه زیستن» باشد، مکتب شکاکان صاحب نظریه است و آن اینکه: خوب و بد، باارزش و بیارزش،