روح کندو یعنی چه؟! میگوید: روح کندو به اینها الهام میکند. خوب روح کندو خودش از کجا فهمید؟ تازه روح کندو که از روح زنبور عسل بالاتر نیست. چرا این را میگوید؟ برای اینکه خدای ناخواسته مسئله خدا در میان نیاید و بعد نگویند آقای موریس مترلینگ! پس قطعاً خدایی در عالم وجود دارد، و در این صورت قصه الف است و دنبالش ب و دنبالش ت و دنبالش ث و دنبالش ج، هزاران مسئولیت، و دیگر تو آقای موریس مترلینگ نمیتوانی آزاد به آن گونه که دل خودت میخواهد زندگی کنی.

داستان کودک زیرک و مدرسه

گفت بچه باهوشی را به مدرسه بردند. معلم به او گفت: بگو «الف». سکوت کرد. معلم میگفت: این که ساده است، بگو «الف». نمیگفت. هرچه معلم گفت بگو، نگفت.

دیگران آمدند، پدر و مادرش آمدند: بچه جان! تو که بچه باهوشی هستی، خوب میگوید «الف»، بگو «الف». نمیگفت. آخر کار گفتند: چرا نمیگویی؟ گفت: آخر اگر بگویم «الف» اینجا که تمام نمیشود، باز میگوید بگو «ب». تا بگویم «ب» میگوید بگو «ت». بگویم «ت» میگوید بگو «ث». از همان اول «الف» را نمیگویم که تا آخرش راحت باشم، زیرا مرا از مدرسه برمیدارید و خیالم راحت میشود.

همینکه بگویم «الف»، دیگر از اینجا رفتهام تا آنجا که دوران جوانی من باید در مدرسه و مکتب صرف بشود.

حالا این آقا برای فرار از اینکه فکر خدا در میان بیاید، میگوید: روح کندوست که به زنبور عسل وحی میکند.

توبه

گرایشهای معنوی انسان با هیچ حساب مادی جور در نمیآید. همین گرایشهای اخلاقی که قبلًا شرح میدادیم، از نظر فرد مبتنی بر زیان و ضرر است: جان خود را فدای جامعه کردن، انصاف دادن به نفع دیگری که حق با اوست نه با من، عادل بودن یعنی تجاوز نکردن، علیه خود قیام کردن و عصیان علیه خود که در زبان دینی اسمش «توبه» است (شوریدن بر ضد خود). یک وقتی من آیات قرآن را در این زمینه جمع آوری کردم، دیدم منطق قرآن درست همین منطق است: انقلاب علیه