و اما جواب و توضیح: مقصود از اینکه میگویند علاقه دنیا و محبت دنیا مذموم است، آن علاقه و میل فطری نیست؛ آن ممدوح است. در قرآن کریم این علاقهها و محبتها به عنوان آیت و نشانه حکمت خداوند ذکر شده:

وَ مِنْ ایاتِهِ انْ خَلَقَ لَکمْ مِنْ انْفُسِکمْ ازْواجاً لِتَسْکنوا الَیها وَ جَعَلَ بَینَکمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً [1].

از آیات الهی این است که برای شما از جنس خود شما جفت آفرید تا با آنها آرام بگیرید و شما را به یکدیگر مایل و علاقهمند ساخت.

بعلاوه، خود انبیا و اولیا از این محبتها بهرهمند و سرشار بودند و این کمال آنها بود نه نقص آنها. پیغمبر اکرم فرزندان خود را دوست میداشت، و هم آن حضرت در مورد زن و عطر و نماز میگفت:

حُبِّبَ الَی مِنْ دُنْیاکمْ ثَلاثٌ: الطّیبُ وَ النِّساءُ وَ قُرَّةُ عَینی فِی الصَّلوةِ..

در این دنیا سه چیز را دوست میدارم: بوی خوش و زنان و روشنی چشم در نماز.

پس مقصود، ترک این علاقهها نیست. اگر واقعاً آدمی پیدا شود که هیچ احساسات و عواطفی نسبت به هیچ چیز و هیچ کس نداشته باشد، دوستانی نداشته باشد، بچه هایش در نظرش مثل بیگانه بلکه مثل چوب و سنگ باشند و فرض هم بکنیم فقط از آن جهت به آنها علاقه داشته باشد که مخلوقی از مخلوقات خدا هستند، این کامل نیست، ناقص است. اگر ابراهیم که حاضر شد فرزند خود را قربانی کند احساساتش نسبت به اسماعیل مساوی بود با احساساتش با یک گوسفند، پس حاضر شدنش برای فدا دادن کمالی محسوب نمیشود، مساوی بوده با قربانی کردن گوسفندی. و همچنین حضرت سیدالشهداء که فرزندان و برادران و نزدیکان خود را در راه خدا فدا کرد، اگر علاقه خاصی به آنها نداشت این فداکاری اهمیت زیادی