responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 2  صفحه : 423

در بیانیه هنگامی که میخواهد از تئوریدانان طبقه کارگر که منشأ پرولتری ندارند- مانند انگلس و خودش- نام ببرد، آنها را همچون روشنفکران معرفی نمیکند، بلکه همچون «دستههایی از طبقه فرمانروا ...

که در پرولتاریا فرو افتادهاند» و «عناصر فراوانی جهت آموزش و پرورش او آوردهاند» میخواند [1].

مارکس هیچگونه توضیح نمیدهد که چگونه او و انگلس از آسمان طبقه فرمانروا لغزیده و به زمین طبقه فرمانبردار «هبوط» کردهاند و ارمغانهایی گرانبها جهت آموزش و پرورش این طبقه به خاکافتاده و به تعبیر قرآن «ذا مَتْرَبَةٍ» [2] با خود آوردهاند. حقاً آنچه که نصیب مارکس و انگلس و به وسیله آنها نصیب طبقه زیرین به خاکافتاده پرولتر شده است، نصیب آدم ابوالبشر که طبق روایات مذهب از آسمان به زمین هبوط کرد نشده است؛ «آدم» با خود چنین ارمغانی نیاورد.

مارکس توضیح نمیدهد که چگونه است که ایدئولوژی رهاییبخش طبقه پرولتر در متن طبقه فرمانروا شکل میگیرد و بعلاوه توضیح نمیدهد که این «هبوط» و فروافتادن استثنائاً برای این دو فرد امکانپذیر شده است یا برای دیگران هم امکانپذیر است، و نیز روشن نمیکند اکنون که معلوم شد گاهی- ولو به صورت استثنایی- درِ آسمان و زمین به روی یکدیگر گشوده میشود، آیا منحصراً به صورت «هبوط» صورت میگیرد و افرادی از طبقه عرشی و آسمانی به طبقه فرشی و زمینی فرود میآیند، یا به صورت «معراج» هم ممکن است احیاناً صورت گیرد و افرادی از طبقه خاکنشین به آسمان طبقه آسمانی «عروج» کنند؟ و البته اگر عروج کنند، آنها ارمغانی که شایسته آسمانیها باشد نخواهند داشت که با خود ببرند.

اساساً ارمغان از زمین به آسمان بردن بیمعنی است، بلکه اگر توفیق معراجی دست دهد و یکسره در طبقه آسمانی جذب نشوند و بار دیگر از آسمان به زمین بازگردند، البته آنها هم مانند جناب مارکس و انگلس پس از فرو افتادن، ارمغانهایی از آسمان به زمین خواهند آورد.


[1]. همان مأخذ، ص 340.

[2]. بلد/ 16.

نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 2  صفحه : 423
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست