«مترَف»، «مسرف»، «ملأ»، «ملوک»، «مستکبر» و امثال اینها میخواند. امکان ندارد این گروهها از طبقه مقابل برخیزند، همچنان که پیامبران، رسولان، امامان، صدّیقان، شهیدان، مجاهدان، مهاجران، مؤمنان از طبقه مستضعف برمیخیزند و امکان ندارد از طبقه مقابل برخیزند. پس استکبار و استضعاف است که وجدان اجتماعی میسازد، استکبار و استضعاف است که جهتگیری میدهد؛ همه شئون دیگرْ «مظاهر» و «تجلّیات» استضعافگری و استضعافشدگی است.

قرآن نه تنها گروههای نامبرده را مظاهر و جلوهگاههای دو قطب اصلی مستکبر و مستضعف میشمارد، به یک سلسله صفات و ملکات خوب از قبیل صداقت، عفاف، اخلاص، عبادت، بصیرت، رأفت، رحمت، فتوّت، خشوع، انفاق، ایثار، خشیت، فروتنی و به یک سلسله صفات بد از قبیل کذب، خیانت، فجور، ریا، هواپرستی، کوردلی، قساوت، بخل، تکبّر و غیره اشاره کرده است. دسته اول را یکجا صفات استضعافشدگان و دسته دوم را صفات استضعافگران دانسته است.

پس استضعافگری و استضعافشدگی نه تنها خاستگاه گروههای مختلف و متضاد است، خاستگاه صفات و ملکات اخلاقی متضاد است. استضعافگری و استضعافشدگی اساس و پایه همه جهتگیریها و گرایشها و انتخابها و حتی همه آثار و تجلّیات فرهنگی و مدنی است. اخلاق، فلسفه، هنر، ادبیات، مذهبِ برخاسته از طبقه استضعافگر، نمایشگر جهتگیری اجتماعی اوست، همه و همه در جهت توجیه وضع موجود و عامل توقف و رکود و انجماد است؛ برخلاف اخلاق یا فلسفه یا ادبیات یا هنر یا مذهبی که خاستگاهش طبقه مستضعف است که آگاهیبخش، حرکتزا و انقلابی است. قطب مستکبر به حکم استضعافگری و تصاحب امتیازات اجتماعی، تاریکاندیش، سنتگرا و عافیتطلب است؛ برخلاف قطب مستضعف که بصیر (آگاه)، سنتشکن، انقلابی، پیشتاز و پرجوشش و جنبش است.

خلاصه به عقیده این افراد، قرآن این نظریه را که آنچه انسان را میسازد و گروهش را مشخص میکند و به او جهت میدهد و پایگاه فکری و اخلاقی و مذهبی و ایدئولوژیک او را تعیین میکند وضع معاش است، تأیید میکند و مجموعاً از آیات قرآن برمیآید که تعلیمات خویش را بر این پایه نهاده است؛ از این رو وابسته بودن به یک قطب خاص، ملاک و معیار همه چیز است؛ با این معیار میتوان ادعاها را بازشناسی کرد؛ ادعای مؤمن، مصلح، رهبر و حتی نبی یا امام بودن با این محک