گاندی میگوید:

در دنیا فقط یک حقیقت وجود دارد و آن شناسایی ذات (نفس/ خود) است. هرکس خود را شناخت، خدا و دیگران را شناخته است؛ هرکس خود را نشناخت، هیچ چیز را نشناخته است. در دنیا فقط یک نیرو و یک آزادی و یک عدالت وجود دارد و آن نیروی حکومت بر خویشتن است.

هرکس بر خود مسلط شد، بر دنیا مسلط شده است. در دنیا فقط یک نیکی وجود دارد و آن دوست داشتن دیگران مانند دوست داشتن خویش است.

به عبارت دیگر، دیگران را مانند خود انگاریم. باقی مسائل، تصور و وهم و عدم است [1].

به هرحال، خواه به خودآگاهی بهای بیشتر بدهیم و خواه به جهانآگاهی، و خواه بهای مساوی به آنها بدهیم، آنچه مسلّم است این است که توسعه آگاهی به معنی توسعه و بسط حیات انسان است. روح یا جان مساوی با خبر و آگاهی است و آگاهی و خبر مساوی با روح و جان است. آن که آگاهتر است جانش فزونتر است: