با بردگان

نسبت به بردگان فوقالعاده مهربان بود. به مردم میگفت: اینها برادران شمایند، از هر غذا که میخورید به آنها بخورانید و از هر نوع جامه که میپوشید آنها را بپوشانید، کار طاقتفرسا به آنها تحمیل مکنید، خودتان در کارها به آنها کمک کنید. میگفت:

آنها را به عنوان «بنده» و یا کنیز (که مملوکیت را میرساند) خطاب نکنید، زیرا همه مملوک خداییم و مالک حقیقی خداست، بلکه آنها را به عنوان «فتی» (جوانمرد) یا «فتاة» (جوانزن) خطاب کنید.

در شریعت اسلام تمام تسهیلات ممکن برای آزادی بردگان که منتهی به آزادی کلی آنها میشد فراهم شد. او شغل «نخّاسی» یعنی بردهفروشی را بدترین شغلها میدانست و میگفت:

بدترین مردم نزد خدا آدمفروشاناند [1].

نظافت و بوی خوش

به نظافت و بوی خوش علاقه شدید داشت؛ هم خودش رعایت میکرد و هم به دیگران دستور میداد. به یاران و پیروان خود تأکید مینمود که تن و خانه خویش را پاکیزه و خوشبو نگه دارند. بخصوص روزهای جمعه وادارشان میکرد غسل کنند و خود را معطر سازند که بوی بد از آنها استشمام نشود، آنگاه در نماز جمعه حضور یابند.

برخورد و معاشرت

در معاشرت با مردم، مهربان و گشادهرو بود. در سلام به همه حتی کودکان و بردگان پیشی میگرفت. پای خود را جلو هیچکس دراز نمیکرد و در حضور کسی تکیه نمینمود. غالباً دو زانو مینشست. در مجالس، دایرهوار مینشست تا مجلس، بالا و پایینی نداشته باشد و همه جایگاه مساوی داشته باشند. از اصحابش تفقّد میکرد؛ اگر سه روز یکی از اصحاب را نمیدید سراغش را میگرفت، اگر مریض بود عیادت