الْقُلُوبُ [1]. بشر با او انس و الفت دارد، بلکه همه اشیاء او را میخواهند و او را میخوانند. تمام موجودات از عمق و ژرفای وجود خود با او سر و سرّ دارند، او را ثنا میگویند و تسبیح میکنند: إِنْ مِنْ شَیءٍ إِلَّا یسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لکنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبِیحَهُمْ [2].

خدای فلاسفه که او را صرفاً به نام «محرّک» اول یا «واجبالوجود» میشناسند و بس، موجودی است بیگانه با بشر و فقط او را آفریده است و به این جهان آورده است؛ اما خدای قرآن یک «مطلوب» است، مایه دلبستگی بشر است، بشر را مشتعل و آماده فداکاری میکند، احیاناً خواب شب و آرامش روز او را میگیرد زیرا به صورت یک «ایده» فوقالعاده مقدس درمیآید.

فلاسفه اسلامی در اثر آشنایی با قرآن و وارد کردن مفاهیم قرآنی، الهیات را به اوج عالی خود رساندند.

آیا ممکن است یک فرد «امّی» درسناخوانده، معلمنادیده، مکتب نارفته، از پیش خود تا این حد در الهیات پیش برود که هزارها سال از افکار فلاسفهای مانند افلاطون و ارسطو پیشتر باشد؟!

قرآن، تورات، انجیل

قرآن تورات و انجیل را تصدیق کرد ولی گفت در این کتابها تحریف صورت گرفته و دست خیانتکار بشر در آن وارد شده است. قرآن اغلاط این دو کتاب را در الهیات، در قصص پیامبران و در پارهای مقررات تصحیح کرد. یک نمونهاش همان بود که قبلًا در مورد شجره ممنوعه و خطیئه آدم ذکر کردیم.

قرآن، خدا را از چیزهایی نظیر کشتی گرفتن، و پیامبران را از نسبتهای ناروایی که در کتب پیشین آمده بود تنزیه کرد و این خود دلیل دیگری است بر حقانیت این کتاب.

تواریخ و قصص

قرآن تواریخ و قصصی آورد که مردم آن عصر چیزی از آنها نمیدانستند و خود