اهتمام عظیم مسلمین نسبت به قرآن

مسلمین در هر عصری متناسب با امکانات فکری و عملی خود تحت تأثیر شوق و عشقی که به کتاب آسمانی خود داشتند درباره قرآن کار کردهاند، از قبیل یاد گرفتن و به خاطر سپردن، قرائت نزد استادان قرائت و تجوید، تفسیر معانی، توضیح و شرح لغات قرآن در کتب لغتِ مخصوص این کار، برشمردن آیات و کلمات و حتی حروفی که در مجموع قرآن بهکار رفته است، تدقیق در معانی آن و استفاده از آن در مسائل حقوقی، اخلاقی، اجتماعی، فلسفی، عرفانی، علمی و زینت دادن گفتهها و نوشتههای خود به آیات قرآن، کتیبههای بسیار عالی یا گچبریها و کاشیکاریها، نوشتن آن با خطوط بسیار زیبا، تذهیب آن، آموختن آن به فرزندان خود قبل از هر آموزش دیگر، تدوین نحو و صرف زبان عربی به خاطر قرآن، ابداع و ابتکار علم معانی و بیان و بدیع، جمعآوری لغات زبان عربی و امثال اینها.

عشق و علاقه مسلمین به قرآن منشأ و مبدأ یک سلسله علوم ادبی و عقلی شد که اگر قرآن نمیبود این علوم به وجود نمیآمد.

اعجاز قرآن

قرآن معجزه جاوید خاتمالانبیاء است. از بدو نزول قرآن در مکه که با سورههای کوچک آغاز شد رسول اکرم رسماً بر آن «تحدّی» کرد یعنی مدعی شد که قرآن کار من نیست، کار خداست و از من و هیچ بشر دیگر ساخته نیست که مانند آن را بیاورد و اگر باور ندارید آزمایش کنید و از هرکسی میخواهید کمک بگیرید، ولی بدانید که اگر جنّ و انس پشت به پشت دهند که مانند آن را بیاورند، قادر نخواهند بود.

مخالفان پیغمبر اکرم نه در آن زمان و نه در زمانهای بعد- که اکنون چهارده قرن از آن میگذرد- نتوانستهاند به این مبارزهطلبی پاسخ بدهند. آخرین سخن مخالفان آن عصر این بود که «جادو» است.

خود این اتهام، اعتراف ضمنی به خارقالعاده بودنِ قرآن و نوعی اظهار عجز در برابر قرآن بود.

مخالفان سرسخت پیامبر از هیچ معارضهای با پیغمبر برای تضعیف و مغلوب کردنش مضایقه نکردند و تنها کاری که به آن دست نزدند- زیرا صد درصد ناامید بودند- همان بود که پیغمبر مکرر پیشنهاد میکرد و خود قرآن هم تصریح کرده