هستند.

در کشورهای پیشرفته و قدرتمند جهان امروز نیز استقلال سیاسی و مرزبندیهای جغرافیایی مفهوم اولیه خود را از دست داده، به صورت دسته بندیهای منطقهای درآمده است. این موضوع حاکی از آن است که اینگونه کشورها به خاطر مصالح جدیدی که برایشان مطرح شده است، اختلافات زبانی و سنتی و فرهنگی و نژادی سابق خود را ناچیز و غیر اصیل یافتهاند و این اتحاد در زمینههای اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی نیز به نحو بارزتری شکل پیدا کرده است. غرب امروز به لحاظ فرهنگ و اقتصاد به صورت یکپارچه در برابر دنیای سوم قرار گرفته است. بنابراین، رنگهای ملی و تضادهای ناسیونالیستی را لااقل در حیطه منافع اقتصادی مشترک منطقهای کنار گذاشتهاند. در کشورهای دنیای سوم (کم رشد یا در حال رشد) نیز از یک طرف سررشته اقتصادی و طبقه حاکمه اقتصادی در بند و تحت سلطه و فرمان قدرتهای اقتصادی کشورهای بزرگ قرار دارد، و از طرف دیگر رهبری فرهنگی آنان نیز از طریق روشنفکران تحت تأثیر و دنباله روی فرهنگ مسلط غرب است.

نقش روشنفکران

در اجتماعات استعمارزده و عقب مانده، عادتاً روشنفکران هستند که میخواهند یا میکوشند که این شعور و وجدان جمعی را در مردم وطن خود بیدار کنند. از آنجا که زبان و سنن و فرهنگ ملی در ذهن این روشنفکران مرادف است با واقعیت فعلی ملت که آمیختهای است از گرفتاریها و بدبختیها و عقب ماندگیها و محرومیتها، روشنفکر از تبلیغ روی این سنت سرباز میزند و به سوی الگوهای دنیای پیشرفته و حاکم رو میآورد و میکوشد آن الگوها را برای ملت خود سرمشق تشکیل و تکوین شعور ملی قرار دهد.

فرانتس فانون، جامعه شناس و روان شناس بیداردل آفریقایی که در فصل «درباره فرهنگ ملی» در اثر مهم و جاودان خویش نفرین شدگان زمین ظهور این حالت و احساس را در میان روشنفکران جامعه استعمارزده، مرحله ابتدایی و خام تبلور وجدان ملی در میان این قشر میخواند. به نظر او روشنفکر جامعه استعمارزده در این مرحله در عین تلاش و کوشش برای گسترش وجدان ملی کاملًا در فرهنگ استعماری حل شده است،