«آریاییان از دیرباز به دو مبدأ خیر و شر قائل بودند. از یک سو خدایان و از سوی دیگر اهریمنان قرار داشتند. امور نیک و خیر مانند روشنایی و باران را به خدایان نسبت میدادند و امور بد و شر همچون تاریکی و خشکی را به اهریمنان.

آتش پسر آسمان در شکل ابتدایی خود که برق باشد، در مبارزه ارواح منوّر- که حامل روشنی، گرما و زندگانی هستند- با روانهای پلید تاریکی و خشکی، عامل مؤثر شمرده میشود.

دومزیل در عنوان «ادیان ایران باستان» مینویسد: در مقابل خدا و ملکوت (روشنایی و فراوانی و ترقی) دنیای شر و تاریکی که در آن دیوان (دئوها) فرمانروایی میکنند قرار دارد. اعتقاد به ثنویت از خصوصیات طرز تفکر ایرانی است. در اینجا جز تاریکی، شرارت، گندیدگی و انهدام چیزی به چشم نمیخورد. دنیای شر تحت فرمان روح پلیدی است به نام «اهرمئنیو» یا اهریمن.» [1]

آقای دکتر معین سپس به سخنان خود چنین ادامه میدهد:

«میدان این مبارزه بین آسمان و زمین در جوّ است. انقلابهایی که در نظر ما معمولًا در قالب تظاهرات هوایی جلوهگر میشوند و ما به ندرت در آنها تعمق میکنیم، برای آریاییان قدیم که دارای روح حساس و فکر مصور بودند مظهر مبارزه شدیدی بود که بین موجودات فوق بشر و قادر بر خیر و شر به عمل میآید، و این نمایش را در پردههای مختلف خیال خود مجسم میکردند ...»

2. اصلاحات زردشت

قبل از آنکه درباره این موضوع بحثی بکنیم مقدمتاً باید بگوییم درباره زردشت [2] پیغمبر مزدیسنا و کتاب اوستا که کتاب مقدس مزدیسنا به شمار میرود

در کتاب ایران از نظر خاورشناسان تألیف آقای دکتر رضازاده شفق، فصل دوم ص 133 تلخیص فصل هفتم و نهم از کتاب تاریخ شاهنشاهی ایران تألیف المستد پروفسور تاریخ خاور زمین در دانشگاه شیکاگو مینویسد: «زرتشت پیام آسمانی خود را در اواسط قرن ششم (قبل از میلاد) در شمال غربی ایران آغاز کرد. نامش «زرتشتر» به معنی دارنده شتر زرین و نام پدرش «پوروشسپ» یعنی دارنده اسب خاکستری رنگ و نام مادرش «دوغدوا» یعنی کسی که گاوهای سفید دوشیده است و نام خانوادگیاش «سپیتمه» یعنی سفید بوده. تمام این نامها از یک زندگانی نیمه چوپانی حکایت میکند.»